15 Δεκεμβρίου 2020
Ομιλία Προέδρου του Κινήματος Οικολόγων-Συνεργασία Πολιτών κ.Χαράλαμπου Θεοπέμπτου στην Ολομέλεια της Βουλής των Αντιπροσώπων
Συζήτηση του Κρατικού Προϋπολογισμού 2021
Κύριε Πρόεδρε,
Αγαπητοί συνάδελφοι,
- Η πανδημία
Το 2020 θα μείνει στην μνήμη όλων μας για την πανδημία και όλα τα κακά και τις πρωτόγνωρες καταστάσεις που ζήσαμε σε όλο τον πλανήτη. Πολλοί από τους συμπολίτες μας υποφέρουν και συνεχίζουν να βλέπουν τα εισοδήματα τους να μειώνονται δραματικά, σε σημείο μάλιστα που απειλείται η επιβίωση τους.
Εμείς τα Πράσινα κόμματα σε όλο τον κόσμο πάντα λέμε ότι είναι τα μικρά έργα που ωφελούν περισσότερο τον κόσμο που έχει ανάγκες. Ένας μεγάλος κυκλικός κόμβος για παράδειγμα που θα γίνει στη Λευκωσία δεν θα δώσει δουλειές σε ένα με προβλήματα στην Πάφο. Για να μπορέσουμε να βοηθήσουμε πραγματικά τον κόσμο μας, θα πρέπει να εφαρμόσουμε ευφάνταστες ιδέες για κάθε τομέα που πλήγηκε, και να δημιουργηθούν ομάδες που θα τις εφαρμόσουν σε όλες τις πόλεις και χωριά της Κύπρου.
Πολιτικές με διπλό όφελος όπως:
- Γυμναστήρια που θα κάνουν πρόγραμμα ασκήσεων σε μαθητές εκτός ωρών εργασίας ή επιδότηση συνδρομών όταν επιστρέψουμε πίσω στην κανονικότητα.
- Ηθοποιοί οι οποίοι θα αναλάβουν μικρές παραστάσεις με ωφέλιμη θεματολογία όπως πχ την ανακύκλωση ή μιας σκηνής από ένα βιβλίο κλπ.
- Μουσικοί, χορευτές και τραγουδιστές για υπαίθριες παραστάσεις ιδιαίτερα της μέρες των Χριστουγέννων.
- Κήρυξη διαγωνισμών συγγραφής και μετάδοσης θεάτρου από ραδιόφωνο και τηλεόραση.
- Μαθητές σε εστιατόρια με στόχο όχι μόνο το φαγητό αλλά και ενημέρωση για τη σωστή συμπεριφορά στο τραπέζι.
- Προκήρυξη διαγωνισμών για έργα τέχνης που έχουν σχέση με την ανακύκλωση και τα απόβλητα για έκθεση σε δημόσιους πολυσύχναστους δρόμους των πόλεων για ενίσχυση των καλλιτεχνών.
- Δημιουργία λαϊκών αγορών σε κάθε πόλη για να βοηθηθούν οι αγρότες.
- Δημιουργία χώρων όπου περαστικοί θα μπορούν να σταματούν για να αγοράσουν αγροτικά προϊόντα σε δρόμους όπως πχ το δρόμο από Λευκωσία προς το Τρόοδος, Σαϊττά κλπ.
- Χρηματοδότηση ανέργων επιστημόνων, μια φορά το χρόνο για να γίνεται ακριβής καταγραφή με GPS της κυπριακής ακτογραμμής όπως γίνεται και στο εξωτερικό.
- Βοήθεια σε κατοίκους ορεινών κοινοτήτων και των κοινοτήτων του Ακάμα, να ετοιμάσουν κατοικίες για ενοικίαση τύπου AirBnB.
- Δημιουργία ταμείου ή συστήματος παροχής για μικροδάνεια με στόχο την βοήθεια μικρών επιχειρήσεων, βιοτεχνιών κλπ
Ιδέες και τα παραδείγματα στο εξωτερικό πολλά, φτάνει να υπάρχει θέληση. Εμείς δηλώνουμε έτοιμοι να συνεργαστούμε για το καλό του τόπου.
Ήδη πολλές από τις εισηγήσεις μας έχουν δοθεί στον Υπουργό Οικονομικών σε συνάντηση που είχαμε για το θέμα.
- Πολιτισμός
Και τώρα θέλω να σας παρακαλέσω να μπείτε στη θέση κάποιου που το Δεκέμβρη του 2019 υπόβαλε αίτηση για χρηματοδότηση θεατρικού έργου και το οποίο παίρνει χρηματοδότηση αρχές του 2020.
Αρχίζει μια δύσκολη περίοδος, εξεύρεση ηθοποιών, σκηνικών μουσικής, ενδυμάτων και όλα όσα χρειάζονται για μια θεατρική παράσταση. Προσλαμβάνονται οι ηθοποιοί, υπογράφονται συμβόλαια, πληρωμές, αρχίζουν οι πρόβες και τα έξοδα τρέχουν. Οι μήνες περνούν οι πρόβες εντατικές, συναντήσεις για επίλυση τεχνικών προβλημάτων και φτάνει η ποθητή ώρα όπου θα δοθεί η παράσταση μπροστά από κοινό και να παρουσιαστεί με περηφάνεια η δουλειά τόσων μηνών.
Ξαφνικά μια εκδίδεται μια ανακοίνωση που λέει ότι δεν επιτρέπονται οι παραστάσεις.
Τα έξοδα και ο κόπος τόσων ανθρώπων για τόσο καιρό πάνε χαμένα και χάνονται και όλα τα λεφτά από τις εισπράξεις των εισιτηρίων. Τα ίδια συνέβησαν σε χορευτές, μουσικούς, σκηνογράφους, σκηνοθέτες και όλους τους αυτοεργοδοτούμενους καλλιτέχνες.
Αυτό είναι μόνο μέρος των προβλημάτων που αντιμετωπίζει μια μερίδα των καλλιτεχνών ενώ οι πιο πολλοί περνούν ακόμη πιο χειρότερα.
Χρειάστηκαν πιέσεις, φωνές και διαμαρτυρίες και μια διαδήλωση για να αποφασίσει η κυβέρνηση να βοηθήσει τους καλλιτέχνες.
Με αυτό τον τρόπο φάνηκε για πρώτη φορά, το κενό και η αδιαφορία της πολιτείας. ΔΕΝ ήξεραν ποιοι είναι οι καλλιτέχνες και πως θα τους εντόπιζαν για να τους βοηθήσουν!
Το καλό με όλη αυτή την ιστορία είναι ότι μετά και από συναντήσεις που είχαμε μαζί τους, το υπουργείο έβγαλε έξω για διαβούλευση το νομοσχέδιο για το καθεστώς του καλλιτέχνη που ήταν κλειστό για χρόνια στα συρτάρια του υπουργείου.
Χρειάζεται πολλή δουλειά ακόμη για να καταρτιστούν τα μητρώα, να βρεθεί τρόπος να γίνει Ταμείο υποστήριξης και ο τρόπος να βοηθηθούν με την σύνταξη τους.
Σαν Κίνημα Οικολόγων-Συνεργασία Πολιτών, καταθέσαμε πρόταση νόμου για τη δημιουργία μητρώου σκηνοθετών κινηματογράφου τηλεόρασης το οποίο μπορεί να χρησιμοποιηθεί σαν πρότυπο για να εφαρμοστεί και σε άλλες καλλιτεχνικές δραστηριότητες.
Μετά από πιέσεις από το Κίνημα Οικολόγων – Συνεργασία Πολιτών η κυβέρνηση ανταποκρίθηκε θετικά με την στήριξη των καλλιτεχνών μέσω της εφαρμογής του περί του Ελάχιστου Υποχρεωτικού Ποσοστού Εμπλουτισμού των Δημόσιων Κτιρίων με Έργα Τέχνης Νόμου. Έχουμε συλλέξει όλα τα κτήρια που έπρεπε να περιλαμβάνουν τέχνη και έχει ήδη γίνει ο πρώτο διαγωνισμός για το κτήριο του ΘΟΚ.
Παράλληλα έχουμε προωθήσει αλλαγή που ψηφίστηκε για τα πνευματικά δικαιώματα στις μεταπωλήσεις έργων τέχνης.
Η πολιτεία έχει διαχρονικά αμελήσει τους καλλιτέχνες μας.
Δεν ξέρουμε ποιοι είναι, η κυβέρνηση σταμάτησε και το βοήθημα που τους έδινε, δεν έχουμε καμιά πρόνοια σε άλλες νομοθεσίες όπως αυτές του φόρου ή των συντάξεων που να ταιριάζει με το ύψος και τον τρόπο που αμείβονται, όσοι φυσικά καταφέρουν να έχουν εισόδημα από την τέχνη τους.
- Παιδεία
Γνωρίζω τις δυσκολίες που αντιμετώπισαν πολλά υπουργεία λόγω της πανδημίας. Όμως όπως αναφέρει συχνά και ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας πρέπει να βεβαιωθούμε ότι οι εκπαίδευση των νέων μας θα συνεχιστεί για να μην χάσουν χρόνο από την εκπαίδευση τους.
Περιμέναμε το Υπουργείο Παιδείας να είναι πιο καλά οργανωμένο να αντιμετωπίσει τις δυσκολίες και περιορισμούς της πανδημίας.
Στην Επιτροπή Παιδείας κάναμε συζητήσεις που δεν έπρεπε να συζητούνται σε κοινοβουλευτικό επίπεδο, με τροπολογίες της τελευταίας στιγμής για την εξ αποστάσεως εκπαίδευση, τον εξοπλισμό, τις τεχνικές και την τηλεκπαίδευση σε συνδυασμό με την διά ζώσης εκπαίδευση.
Περιμένουμε εδώ και δέκα πλέον χρόνια το αποτέλεσμα της Εθνικής Επιτροπής για τα Εθνικά Επίπεδα Επαγγελματικών Προσόντων. Παρά τις συστάσεις της ΕΕ ακόμη έρχονται στη Βουλή σχέδια υπηρεσίες με συγκεκριμένες αναφορές σε σπουδές.
Ένα εξαιρετικά σοβαρό θέμα για μένα, αυτό της επαγγελματικής κατάρτισης των νέων σε τριτοβάθμια ιδρύματα εκπαίδευσης, δεν έχει προχωρήσει ακόμη, παρά τη ζήτηση που υπάρχει.
Ευτυχώς δεν είμαστε όλοι οι ίδιοι, ο κάθε ένας από εμάς έχει διαφορετικές ικανότητες, δεξιοτεχνίες και πράγματα που μας αρέσει να κάνουμε. Καμιά κοινωνία δεν μπορεί να λειτουργήσει με μόνο αποφοίτους πανεπιστημίων. Χρειάζεται να υπάρχει μία εξ ίσου δυνατή επαγγελματική εκπαίδευση.
Τον νέο που τώρα μπορεί να το θεωρούν σε ένα σχολείο ή πανεπιστήμιο ως κακό και αδιάφορο φοιτητή, μπορεί να ήταν ένας εξαίρετος επαγγελματίας αν είχε την δυνατότητα να επιλέξει ένα επαγγελματικό κλάδων σπουδών, όπως γίνεται σε όλη την Ευρώπη.
Μετά από τις αναφορές της Επιτροπής για την πρόληψη των παιδικών τραυματισμών, καταθέσαμε πρόταση νόμου για την λειτουργία των παιδικών χαρών και παιδότοπων, αλλά δυστυχώς κόλλησε και αυτό σε περίεργες αντιδράσεις των υπουργείων.
Επιπρόσθετα για τα Παιδικά ατυχήματα, παρά το ότι η κάθε υπηρεσία καταγράφει τα δικά της, δεν υπάρχει ενιαίο σύστημα καταγραφής των Παιδικών Ατυχημάτων και Δηλητηριάσεων.
Παράλληλα και μετά από την έκθεση της Επιτρόπου για το Παιδί, καταθέσαμε μετά από πολλές διαβουλεύσεις ολοκληρωμένη πρόταση λειτουργίας των παιδικών κατασκηνώσεων.
Ένα δύσκολο θέμα για το οποίο δίνονται συνεχώς υποσχέσεις είναι και αυτό των Σχολικών Βοηθών. Μιας ομάδας εργαζομένων που έχει τα χειρότερα σχέδια υπηρεσίας που έχω δει ποτέ. Εργαζόμενους χωρίς ωράρια και που έχουν και την επιπλέον υποχρέωση να βάφουν και το σχολείο όταν είναι αργία. Και πάλι δόθηκαν υποσχέσεις που ποτέ δεν προχώρησαν.
Παρόμοια προβλήματα εργοδότησης έχουμε και με τις γραμματειακές βοηθούς ενώ δυσκολίες και αβεβαιότητα έχουν επίσης και σχολικοί συνοδοί.
Τρεις ομάδες εργαζομένων όπου το κράτος εκμεταλλεύεται άγρια.
- Νεολαία
Στην Κύπρο το ποσοστό ανεργίας αυξήθηκε σε 7,4% τον Αύγουστο (33.000 άτομα) από 6,9% τον Ιούλιο (31.000 άτομα) και 6,8% τον Αύγουστο του 2019 (30.000 άτομα).
Η ανεργία των νέων ήταν 19,8% τον Ιούνιο του 2020. Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία της Στατιστικής Υπηρεσίας, η ανεργία στους νέους (ηλικίας 29 και κάτω) φτάνει στο σε ποσοστό 20,9% και σε απόλυτους αριθμούς σε σύνολο 32,968 εγγεγραμμένων ανέργων οι 6908 είναι κάτω των 29 ετών.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή στις αναφορές της για το πρόγραμμα Youth Guarantee- Εγγύηση για τη Νεολαία, θεωρεί ότι αυτό πιθανόν οφείλεται στην έλλειψη ευκαιριών απασχόλησης για αποφοίτους τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, στη χαμηλή συμμετοχή στην επαγγελματική εκπαίδευση και κατάρτιση, στις δυσκολίες στη μετάβαση από το σχολείο στην εργασία ή και η αδήλωτη εργασία.
Σύμφωνα με το πρόγραμμα Youth Guarantee, τα κράτη μέλη θα πρέπει να θεσπίσουν μέτρα για να διασφαλίσουν ότι οι νέοι έως την ηλικία των 25 ετών θα λάβουν προσφορά για απασχόληση, συνεχή εκπαίδευση, μαθητεία ή πρακτική άσκηση εντός τεσσάρων μηνών από την έξοδο από το σχολείο ή την ανεργία.
Όταν δείτε τα προγράμματα που εφαρμόζουν οι άλλες ευρωπαϊκές χώρες μέσα από αυτή τη χρηματοδότηση, θα καταλάβετε ότι εμείς σαν χώρα, έχουμε ίσως την χειρότερη εφαρμογή του προγράμματος.
Όσο αφορά στα επιπρόσθετα μέτρα τα οποία πρέπει να πάρουμε για να βοηθήσουμε τους νέους μας, μπορούσαν να ήταν:
- Υιοθέτηση καλών πρακτικών από άλλες ευρωπαϊκές χώρες πχ. περισσότερη εμπλοκή των δήμων, υλοποίηση προγραμμάτων με τοπικό χαρακτήρα, δημιουργία γραφείων πληροφόρησης σε χώρους που συχνάζουν νέοι πχ. εμπορικά κέντρα, πλατείες.
- Εκπόνηση προγραμμάτων τα οποία θα έχουν ως στόχο την προαγωγή της πράσινης ανάπτυξης του νησιού και της ανάλογης δημιουργίας θέσεων εργασίας πχ. θα μπορούσε να αξιοποιηθεί ως παράδειγμα το πρόγραμμα Yenesis.
- Συνεργασία Δημόσιας Υπηρεσίας Απασχόλησης με ιδιωτικά γραφεία εξεύρεσης εργασίας ώστε να διερευνηθούν οι πιθανότητες για εύρεση απασχόλησης σε νέους.
- Παραχώρηση φορολογικών κινήτρων ή μειωμένες εισφορές σε κοινωνικές ασφαλίσεις εταιριών που εργοδοτούν νέους.
- Εφαρμογή διπλού συστήματος μαθητείας όπως σε άλλες χώρες πχ Γερμανία, Ισπανία, Αυστρία. Μαθητές να μπορούν να εργάζονται κάποιες ώρες την εβδομάδα ώστε να έχουν άμεση επαφή με την αγορά εργασίας.
- Συνεχής διενέργεια μελετών από το κράτος ώστε να αντικατοπτρίζονται οι τρέχουσες καθώς και κυρίως οι μελλοντικές ανάγκες της αγοράς εργασίας και αυτές οι μελέτες να χρησιμοποιούνται από τους σύμβουλους επαγγελματικού προσανατολισμού στα σχολεία, οι οποίοι με τη σειρά τους θα ενημερώνουν τους μαθητές.
- Θεσμοθέτηση των διαδικασιών που θα διέπουν την πραγματοποίηση πρακτικής άσκησης και μαθητείας καθώς και καθιέρωση ενός συμβολικού ποσού για αμοιβή ώστε να μην αποτελεί η πρακτική άσκηση προϊόν εκμετάλλευσης των νέων. Στο ίδιο νομοθετικό πλαίσιο θα μπορούσε να καταστεί η υποχρέωση μεγάλων εταιρειών να δέχονται νέους για πρακτική άσκηση.
- Δημιουργία πλατφόρμας σε συνεργασία με τη Δημόσια Υπηρεσία Απασχόλησης όπου ιδιωτικές επιχειρήσεις θα μπορούν να κοινοποιούν το ενδιαφέρον τους για πλήρωση θέσεων εργασίας μέσω των ευρωπαϊκών προγραμμάτων- σκοπός να γίνει πιο φιλική στους νέους χρήστες η εξεύρεση εργασίας
- Συνεργασία πανεπιστημίων με δημοτικές αρχές ή με την Δημόσια Υπηρεσία Απασχόλησης ώστε να διευκολυνθεί η παροχή εργασίας σε νέους ή για να ανακαλυφθούν τυχόν κενά στην παροχή υπηρεσιών προς τους νέους.
Το να τοποθετείς απλά νέους σε μια δουλειά για λίγους μήνες και μετά να μένουν χωρίς δουλειά δεν είναι τίποτα άλλο από την παροχή δωρεάν εργατικού δυναμικού σε επιχειρηματίες. Το όνομα του προγράμματος Εγγύηση για τη Νεολαία άλλα πράγματα υπονοεί.
Πέραν από τα πιο πάνω, για τους νέους γονείς θα έπρεπε να υπάρχει:
- Αύξηση της πληρωμένης άδειας μητρότητας και πατρότητας.
- Παροχή οικονομικών κινήτρων σε νεαρά ζευγάρια για απόκτηση παιδιού (πχ. κάλυψη του κόστους ημερήσιας φροντίδας του παιδιού, δημιουργία σταθμών στο χώρο εργασίας κτλ, αύξηση του επιδόματος τέκνου, παροχή εφάπαξ ποσού κτλ)
- Αύξηση του αριθμού των ολοήμερων σχολείων ούτως ώστε να μπορούν οι νέοι γονείς να εργάζονται τα απογεύματα χωρίς την ανάγκη για παππούδες και γιαγιάδες να προσέχουν τα παιδιά τους.
- Υγεία
Στα θέματα υγείας, έχουν γίνει θετικά βήματα με την προώθηση του ΓΕΣΥ αλλά έχουμε ακόμη βουνό προβλημάτων.
Απαιτείται άμεση βελτίωση των υποδομών και των εγκαταστάσεων των ψυχιατρικών υπηρεσιών του Νοσοκομείου Αθαλάσσας. Η έκθεση της Επιτρόπου Διοικήσεως αναφέρεται στην ανομοιομορφία των περιστατικών τα οποία φιλοξενούνται στους χώρους του ψυχιατρείου λόγω του ότι δεν υπάρχουν διαθέσιμοι άλλοι χώροι. Επίσης παρατηρούνται ελλείψεις σε φάρμακα. Συνεπώς πρέπει να προχωρήσει με εντατικούς ρυθμούς και χωρίς καθυστέρηση το θέμα της ανέγερσης νέου κτιρίου για το νοσοκομείο Αθαλάσσας το οποίο θα είναι φιλικό προς τα άτομα που θα φιλοξενεί οι αριθμοί των οποίων αυξάνονται συνεχώς.
Παράλληλα εδώ αναμιγνύουν του ασθενείς του ψυχιατρείου με τα άτομα που κάνουν αποτοξίνωση χωρίς να υπάρχει καμιά σχέση μεταξύ των δύο.
Χρειάζεται το κράτος να λάβει μέτρα για την αποϊδρυματοποίηση των ατόμων που φιλοξενούνται στο νοσοκομείο.
- ΓΕΣΥ
Ένα από τα πιο ανησυχητικά σημεία που παρουσιάζει το ΓΕΣΥ, είναι τα φαινόμενα κατάχρησης από ορισμένους επιτήδειους. Θυμάμαι πολλές φορές κατά τη διάρκεια των συζητήσεων προτού ξεκινήσει το ΓΕΣΥ, να μας προειδοποιούν για την κατάχρηση και την ανάγκη ελέγχου ποιότητας των υπηρεσιών.
Είναι αδήριτη ανάγκη:
- Η συγγραφή και εφαρμογή πρωτοκόλλων και κατευθυντήριων γραμμών στη διενέργεια ιατρικών πράξεων ώστε να μην παρατηρούνται φαινόμενα κατάχρησης.
- Να εισαχθούν συστήματα ελέγχου ώστε να μην παρατηρείται κατάχρηση του συστήματος.
- Παροχή κινήτρων για διαπίστευση κλινικών εργαστηρίων και νοσηλευτηρίων
- Δημιουργία τμήματος αγορών και προμήθειας εξοπλισμού
Χρειαζόμαστε όμως και δυνατά αυτονομημένα νοσηλευτήρια στελεχωμένα με εξειδικευμένο ανθρώπινο δυναμικό (ιατρικό, νοσηλευτικό και βοηθητικό προσωπικό) και με τον απαραίτητο εξοπλισμό προς όφελος του ασθενή για την απρόσκοπτη και σωστή λειτουργία του ΓΕΣΥ.
- Περιβάλλον
Έχουμε τεράστια προβλήματα με τη διαχείριση των αποβλήτων, αλλά σχεδόν σε όλους τους περιβαλλοντικούς τομείς έχουμε προβλήματα.
- Έχουμε μεγάλη καθυστέρηση στη ρύθμιση του θέματος για την ανακύκλωση των οικιακών φαρμάκων.
- Γέμισε όλη η Κύπρος από μπάζα και οικιακά απόβλητα
- Δεν έχουμε σύστημα διαχείρισης ογκωδών οικιακών αποβλήτων όπως πχ έπιπλα, στρώματα, καρέκλες και άλλο οικιακό εξοπλισμό.
- Δεν ελέγχονται οι επιχειρήσεις που παράγουν επικίνδυνα απόβλητα στο πως τα διαχειρίζονται.
- Τα πράσινα σημεία είναι λίγα σε αριθμό, αραιά, με τα πιο πολλά να έχουν λάθος ωράρια, με λάθος εξοπλισμό, ενώ παραλαμβάνουν απόβλητα που δεν ξέρουν πως να τα διαχειριστούν.
- Αδιαφορούμε για το ότι είχαμε ευρωπαϊκή υποχρέωση να διαχειριζόμαστε το 65% των οργανικών μας αποβλήτων μέχρι το 2016 και τόσα χρόνια δεν έγινε τίποτα.
- Δεν κυνηγούμε τις εταιρείες να γραφτούν σε συλλογικά συστήματα και η ανακύκλωση συσκευασιών δεν πάει καλά.
- Το γεγονός ότι 50% των συσκευασιών που στέλνουμε στην ανακύκλωση δεν ανακυκλώνεται δεικνύει ότι χρειάζεται καλύτερη και συνεχής ενημέρωση του κοινού, αλλά και ότι θα πρέπει να πιεστούν οι κύπριοι εργοστασιάρχες να χρησιμοποιούν ανακυκλώσιμες συσκευασίες.
- Ψηφίστηκε ο νόμος για τη χρέωση των πλαστικών τσαντών αλλά πλέον το σύστημα δεν δουλεύει σε πολλά καταστήματα όπως περίπτερα και άλλα μικρά καταστήματα λιανικού εμπορίου.
- Αρνήθηκε με πείσμα η κυβέρνηση να δημιουργήσει ένα πράσινο ταμείο όπου θα κατέληγαν τα μερικά εκατομμύριά από την εμπορία ρύπων και όπου θα μπορούσαμε να στέλνουμε λεφτά από τις πωλήσεις πλαστικών τσαντών και άλλες πράσινες φορολογίες.
- Από ότι φαίνεται θα καθυστερήσουμε και στην εφαρμογή της Οδηγίας για τα πλαστικά μιας χρήσης, το νομοσχέδιο είναι ακόμη σε διαβούλευση αλλά υπάρχουν και όροι μέσα που δεικνύουν ότι δεν πρόκειται να εφαρμοστεί σύντομα παρά το ότι έχουμε μέχρι τον Ιούλιο του 2021 για να εναρμονιστούμε.
- Αυτό που συμβαίνει τώρα στο Πεντάκωμο είναι μια τραγωδία, ένα σκάνδαλο για το οποίο έπρεπε όσοι το προώθησαν παρά τις προειδοποιήσεις να τιμωρηθούν.
- Δώσαμε εκατομμύρια για διαχείριση των οσμών στην Κόσιη και όμως οι μυρωδιές στην γύρω περιοχή δεν αντέχονται.
- Η ποιότητα του αέρα στην Κύπρο εξακολουθεί να προκαλεί τον πρόωρο θάνατο δυο ατόμων κάθε μέρα αλλά η κυβέρνηση δεν ασχολείται με κανένα μέτρο που θα βελτίωνε την κατάσταση. Αντίθετα, άφησε 5000 κατοίκους στο Δάλι να αναπνέουν τα καυσαέρια των ασφαλτικών, χιλιάδες συμπολίτες μας υποφέρουν από μυρωδιές εργοστασίων και κτηνοτροφικών μονάδων και παρόλα αυτά, δεν έχουμε ούτε και ετοιμάζεται νομοθεσία να προστατεύσει τους κατοίκους.
- Έχουμε εκατοντάδες εθελοντές έτοιμους να βγουν έξω να κάνουν δεντροφυτεύσεις και η κυβέρνηση όχι μόνο δεν βοηθά για την εξεύρεση χώρων, αλλά επιβάλλει και διαδικασίες που είναι αδύνατο να εφαρμοστούν.
- Η Πολεοδομία ζει ακόμη στο παρελθόν και σχεδιάζει δρόμους μέσα από πάρκα, κυκλικούς κόμβους μέσα σε δεντροφυτευμένες περιοχές και κάνει ότι είναι δυνατό να προωθήσει τα αυτοκίνητα χωρίς καμιά έγνοια για το θόρυβο και τα βλαβερά καυσαέρια που αναπνέουν οι πολίτες.
Ασχολούμαι με τα περιβαλλοντικά θέματα του τόπου εδώ και 30 χρόνια και δεν θυμάμαι να έζησα κυβέρνηση με τόση μεγάλη αδιαφορία, που παραβιάζει νομοθεσίες και όπως σε πολλά άλλα θέματα προσπαθεί πάντα να εξυπηρετήσει συμφέροντα.
- Ζώα
Όσον αφορά την ευημερία των ζώων πρέπει να πω ότι ο κύριος Κώστας Καδής έχει κάνει όσα ζητούσαμε να γίνουν τα τελευταία 20 χρόνια με μια σειρά από νομοθεσίες που ήρθαν στη Βουλή και γι αυτό νιώθω την ανάγκη να τον ευχαριστήσω.
Ωστόσο παραμένει το θέμα της ρύθμισης όσων εκτρέφουν σκύλους με σκοπό την αναπαραγωγή και πώληση, χρειάζεται μια ολοκληρωμένη πολιτική για τη διαχείριση των αδέσποτων.
Το νομοσχέδιο για δημιουργία αστυνομίας ζώων παρουσιάζει επίσης πολλά προβλήματα:
- Το νομοσχέδιο έχει σοβαρές ελλείψεις και φαίνεται να γράφτηκε με μεγάλη προχειρότητα.
- Έντονες ανησυχίες εκφράζουν επίσης και οι φιλοζωικές οργανώσεις που λένε επιπλέον ότι θα έρχεται σε σύγκρουση με το νόμο του κτηνιατρείου και τον περί Σκύλων νόμο.
- Δεν υπάρχουν ξεκάθαρες πρόνοιες και υπάρχει φόβος ότι αυτό θα οδηγήσει ουσιαστικά στο να βραχυκυκλώνεται η λειτουργία του.
- Δεν αναμένεται με την αύξηση των ποινών να γίνει αλλαγή.
- Ο Σύνδεσμος Αστυνομικών Κύπρου θεωρεί ότι θα έπρεπε να ήταν ευθύνη των κτηνιατρικών υπηρεσιών. Η συντεχνία ΑΣΔΗΚ της Αστυνομίας κακίζει το γεγονός ότι δεν υπάρχει πουθενά πρόνοια για συνδρομή των κτηνιατρικών υπηρεσιών.
Και όλα αυτά σε ένα νομοσχέδιο που περιμένουμε εδώ και δεκαετίες.
- Ενέργεια
Ενεργειακή φτώχεια
Μέσα από όλη την οικονομική κρίση λόγω πανδημίας ακόμη ένα θέμα που θα πρέπει να κοιτάξουμε σαν πολιτεία τώρα που είναι χειμώνας είναι η ενεργειακή φτώχεια.
Κάποιος που δυσκολεύεται να τα βγάλει πέρα οικονομικά, θα έχει και πρόβλημα να κρατά το σπίτι του ζεστό.
Μέσα από έρευνα που προκύπτει από το Ευρωπαϊκό Παρατηρητήριο Ενεργειακής Φτώχειας διαφαίνεται ότι το 2018 το 21,9% των πολιτών που διαμένουν στην Κύπρο δεν είχαν την δυνατότητα να διατηρήσουν το σπίτι τους επαρκώς θερμό για το χειμώνα, ενώ ο αντίστοιχος μέσος όρος για την ΕΕ ήταν 7,3%.
Περαιτέρω, το 12,2% του πληθυσμού της Κύπρου αδυνατούσε να πληρώσει τους λογαριασμούς ενέργειας έγκαιρα. Το αντίστοιχο ποσοστό για την ΕΕ ήταν 6,6%.
Και αυτά είναι στοιχεία πριν την πανδημία, φανταστείτε τώρα τι γίνεται και πόσος κόσμος υποφέρει.
Το κράτος θα πρέπει να αναπτύξει εδώ και τώρα στρατηγικές και να εφαρμόσει δράσεις σε τέσσερις βασικούς άξονες:
- αλλαγές σε πολιτικές
- ενημέρωση και εκπαίδευση του κοινού
- αύξηση της ενεργειακής αποδοτικότητας των κτιρίων και
- αξιοποίηση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας.
Ο κόσμος υποφέρει και δεν υπάρχουν άλλα περιθώριά καθυστέρησης πρέπει να δράσουμε τώρα, για το καλό του κόσμου μας.
- Μεταφορές:
Από τα πιο σοβαρά προβλήματα με την εκπομπή ρύπων μας σαν χώρα, είναι και η έλλειψη δημόσιων μεταφορών.
Αντί όμως να προωθούμε τις Δημόσιες μεταφορές, το περπάτημα και την ποδηλασία:
- Επιμένουμε στην κατασκευή νέων δρόμων ψηλών ταχυτήτων μέσα στις πόλεις.
- Τεράστιους κυκλικούς κόμβους στην είσοδο της Λευκωσίας που θα οδηγούν χωρίς καμιά διακοπή ακόμη πιο πολλά αυτοκίνητα στην πόλη δημιουργώντας έμφραγμα σε όλα τα κεντρικά σημεία.
- Τα αυτοκίνητα δικαιούνται να κυκλοφορούν παντού σε αντίθεση με ευρωπαϊκές χώρες όπου πχ δεν επιτρέπονται ιδιωτικά οχήματα στο κέντρο της πόλης.
- Δεν έχουμε κηρύξει περιοχές χαμηλών ρύπων για προστασία των οικιστικών περιοχών
- Δεν έχουμε αρκετές διασταυρώσεις πεζών ακόμη και σε εμπορικά κέντρα για να μην καθυστερούμε την κίνηση των αυτοκινήτων.
- Ψηφίστηκε ο νόμος για τα ποδήλατα αλλά δεν είδαμε ούτε εκστρατείες ενημέρωσης, ούτε έργα για κατασκευή ποδηλατοδρόμων και ποδηλατολωρίδων.
- Η κυβέρνηση δεν ασχολείται καθόλου με τις δημόσιες μεταφορές πέραν από την ανανέωση συμβολαίων κάτι για το οποίο δεν είχαν επιλογή και από το 2010 που ετοιμάστηκε το Σχέδιο Κινητικότητας Λευκωσίας δεν έγινε τίποτα.
- Δέκα χρόνια μετά, ανανεώθηκαν τα συμβόλαια για τη Λευκωσία, πάλι με τεράστια δυσκίνητα λεωφορεία, χωρίς αύξηση των διαδρομών και συχνότητα, χωρίς ηλεκτρονικά εισιτήρια, χωρίς έξυπνες στάσεις, χωρίς μονοδρομήσεις, χωρίς λωρίδες για λεωφορεία… τίποτα και ακόμη μελετούμε τις άλλες πόλεις.
- Διάφορα
- Παραλίες
Η νομοθεσία για την μεταρρύθμιση των Δήμων που κατατέθηκε στη Βουλή, καταργεί με δόλιο τρόπο και χωρίς καμιά δημόσια διαβούλευση τον "Περί Προστασίας της Παραλίας" νόμο και εισάγει νέες απαράδεκτες πρόνοιες και δυνατότητες για τους Δήμους, όπως:
- Ανάληψη από τους δήμους όλων των ευθυνών που υπήρχαν στον νόμο για την προστασία της παραλίας.
- Περιλαμβάνει απαράδεκτες αντιλαϊκές και αντιπεριβαλλοντικές πρόνοιες
- Ο Δήμος θα μπορεί να σκάψει την παραλία και να αφαιρέσει υλικά
- Θα μπορεί να επιτρέψει την απόρριψη αποβλήτων στη θάλασσα – βλέπε πύργους
- Θα μπορεί να ανεγείρει οικοδομές για λόγους δημοσίου συμφέροντος
- Ιδιωτικές επιχειρήσεις θα μπορούν να τοποθετούν τραπέζια και καρέκλες στην παραλία
- Συναυλίες και θεάματα
- Μέρος των ομπρελών σε δημόσια παραλία θα είναι προ-ενοικιασμένες σε ιδιώτες
- Θα μπορεί να δημιουργεί «μικρούς» χώρους εστίασης και αναψυκτήρια επί απομονωμένων παραλιών
- Θα μπορεί ο δήμος να δημιουργεί παραλίες μόνο για πλούσιους εφόσον ορισμένες δημόσιες παραλίες θα είναι πιο ακριβές από άλλες. Θα γίνεται κατάταξη σε κατηγορίες, με βασικό κριτήριο την εμπορικότητα και ελκυστικότητα της κάθε περιοχής
- Εγκατάσταση σωλήνων αποβλήτων στη θάλασσα
- Δασικές παραλίες και νομιμοποίηση των παράνομων παραλιών
- Θα μπορούν να καθορίζουν τις παραλίες σκύλων
- Ιδιωτικοποιήσεις παραλιών, δημιουργία παραλιών πολυτελείας, προενοίκιαση ομπρελών στις παραλίες
- CETA
Εμείς σαν περιβαλλοντικό κίνημα είχαμε ταχθεί από την αρχή ενάντια στη συμφωνία γνωστή σαν CETA αλλά και στην TTIP με την Αμερική.
Οι περιβαλλοντικές ανησυχίες εστιάζονται:
- Στην αρνητική επίδραση που έχουν οι μεγάλες επιχειρήσεις στη διαμόρφωση των περιβαλλοντικών νομοθεσιών της ΕΕ
- Το γεγονός ότι στον Καναδά ακόμη χρησιμοποιούν χημικά που έχουν εδώ και χρόνια απαγορευθεί στην ΕΕ.
- Στον Καναδά χρησιμοποιούν ορμόνες στην κτηνοτροφία.
- Υπάρχει κίνδυνος οικονομικής καταστροφής των μικρών ευρωπαϊκών επιχειρήσεων που βασίζουν τη λειτουργία τους στην αειφορία.
Με βάση τις πιο πάνω ανησυχίες, έκανα εγγραφή και συζητήσαμε τη συμφωνία στην επιτροπή Γεωργίας της Βουλής. Από τη συζήτηση ήταν φανερό ότι οι κρατικές υπηρεσίες δεν είχαν καμιά ενημέρωση, ούτε είχαν ασχοληθεί.
Τα κόμματα και οι αγροτικές οργανώσεις είχαν ξεκάθαρα τοποθετηθεί εναντίον ιδιαίτερα μετά τις αναφορές για το χαλούμι.
Και όμως παρά το ότι ήταν πλέον ξεκάθαρες οι θέσεις όλων, η κυβέρνηση χωρίς απολύτως καμιά διαβούλευση έφερε το θέμα στην ολομέλεια όπου και καταψηφίστηκε. Η κυβέρνηση προσπάθησε και τότε, όπως τώρα με τον προϋπολογισμό, να μεταθέσει το πρόβλημα στη Βουλή ότι τάχα δεν καταλάβαμε τη σημασία της συμφωνίας.
Θεωρώ ότι η κυβέρνηση έχει απόλυτη ευθύνη για το αποτέλεσμα και δεν είχε κανένα απολύτως λόγο να ρίχνει στη Βουλή την ανικανότητα της να διαχειριστεί το θέμα.
Είμαι πραγματικά περίεργος να δω πως θα το χειριστεί απ’ εδώ και πέρα.
- Διαφθορά:
Τη διαφθορά την βλέπω τα τελευταία χρόνια να φουντώνει χωρίς να υπάρχει καμιά ελπίδα για να γίνουν τα πράγματα καλύτερα, εφόσον στην κυβέρνηση επικρατεί μια γενική αναισθησία.
Μας έκαναν ρεζίλι σε σειρές στην τηλεόραση, κανένας δεν συγκινήθηκε. Μας συζήτησαν στο Ευρωκοινοβούλιο, εν εντάξει θα το κάνουμε πιο αυστηρό. Έκανε αναφορά η πρόεδρος της Επιτροπής, μην υπερβάλετε κάναμε διορθώσεις. Γίναμε ρεζίλι διεθνώς με τις αποκαλύψεις του Αλ Τζαζίρα, οκ θα το σταματήσουμε αλλά έχει ακόμη λίγους που θέλουν και εν κρίμα να τους αφήσουμε έξω.
Για την κυβέρνηση η οποία έπρεπε να παραιτηθεί από την πρώτη στιγμή, όλα «είναι μπόρα είναι θα περάσει».
Η αλήθεια όμως είναι ότι περίμενα πιο έντονες αντιδράσεις, αλλά μετά είδα τον κατάλογο με τις εταιρείες που ασχολήθηκαν με τα διαβατήρια και κατάλαβα γιατί μάταια περίμενα.
Όσοι από εμάς παρακολουθούν τα περιβαλλοντικά θέματα στην Κύπρο, μπορούμε να σας πιστοποιήσουμε την τεράστια περιβαλλοντική ζημιά που προκάλεσε στον τόπο η ανεξέλεγκτη δόμηση σε περιοχές όπως πχ στην περιοχή των θαλασσινών σπηλιών.
Η συνενοχή όμως και η προώθηση νομοθεσιών και αλλαγών που έκανε και ακόμη κάνει η κυβέρνηση μέσω της Βουλής, για να προωθήσει τα συμφέροντα των εταιρειών ανάπτυξης ακόμη συνεχίζονται.
- Εξυπηρετώντας συμφέροντα και φίλους
Στη Βουλή έφτασαν νομοσχέδια και τροπολογίες που είχαν ξεκάθαρο στόχο την εξυπηρέτηση συγκεκριμένων συμφερόντων, χωρίς καμιά αναστολή.
Για παράδειγμα:
- Για χρόνια τώρα δεν εφαρμόζουν τη Σύμβαση για τη Διαχείριση της Παράκτιας Ζώνης αντίθετα έχουν φέρει μια σειρά από νομοσχέδια που την παραβιάζουν:
- Ήθελαν να δώσουν τις Δασικές παραλίες όπως αυτές του Ακάμα, το Δασούδι στη Λεμεσό, την Πέτρα του Ρωμιού, τον Κόννο στην Αγία Νάπα σε ιδιώτες για ανάπτυξη με πρόφαση το Δημόσιο Συμφέρον.
- Χωροταξικός σχεδιασμός. Ήθελαν το κριτήριο για αναπτύξεις στην παράκτια ζώνη να είναι μόνο το οικονομικό συμφέρον, αγνοώντας ότι Σύμβαση της Βαρκελώνης αναφέρεται στο Περιβάλλον, την Οικονομία, την Κοινωνία και τον Πολιτισμό. Το απόρριψε η Βουλή και το έφεραν πάλι σαν τροπολογία.
- Έφεραν νομοσχέδιο όπου ένας επενδυτής θα μπορούσε να κατασκευάσει τεχνητό ύφαλο χωρίς κανένα περιορισμό όπως πχ αν θα είχε εστιατόριο στο πάνω μέρος ή μονοπάτι από την ξηρά μέχρι εκεί.
- Έφεραν νομοσχέδιο όπου εταιρείες ανάπτυξης θα υποδείκνυαν υπάλληλο τους που θα τον εξουσιοδοτούσε ο Υπουργός Εσωτερικών να κινείται στα κυβερνητικά γραφεία για να πιέζει και να ελέγχει κυβερνητικούς υπαλλήλους, για να προωθεί την αίτηση της εταιρείας του.
- Δεν έχουμε στεγαστική πολιτική για ξένους εργάτες όπως σε άλλες χώρες και έτσι έχουν οι διάφοροι επιχειρηματίες τόσο φτηνά εργατικά που δεν έχουν πιθανότητα εργοδότησης οι Κύπριοι. Τους τσουβαλιάζουν σε εμπορευματοκιβώτια, διαμερίσματα και εγκαταλειμμένα σπίτια.
- Κάθε πύργος στη Λεμεσό έχει άδεια να πετά στη θάλασσα 2500 τόνους νερό την ημέρα και έχουν ζητήσει από την εταιρεία που κάνει την ανάπτυξη, να κάνει αυτοέλεγχο της ποιότητας του νερού, να παίρνουν μόνοι τους δείγματα του νερού χωρίς καμιά επίβλεψη από που τα πήραν και αν δεν είναι καλό να μας το πουν!
Υπάρχει άμεση ανάγκη προώθησης μέτρων που αποτρέπουν τη δημιουργία συνθηκών για την εμφάνιση φαινομένων διαφθοράς.
Ειδικότερα:
- Η ρύθμιση ζητημάτων αναφορικά με την διαφάνεια στις διαδικασίες λήψης δημοσίων αποφάσεων είναι αναγκαία προϋπόθεση προς συμμόρφωση με τις σχετικές συστάσεις της επιτροπής GRECO
- Άμεση ψήφιση του κώδικα δεοντολογίας των βουλευτών (σύσταση Greco όπου ρυθμίζονται θέματα όπως η αποδοχή δώρων, η δήλωση σύγκρουσης συμφερόντων βουλευτών, τα ταξίδια βουλευτών, θέματα συμπεριφοράς)
- Ανάγκη βελτίωσης της νομοθεσίας για το Πόθεν Έσχες που επεξεργάζεται τώρα η Επιτροπή Θεσμών.
- Η νομοθεσία για το Πόθεν Εσχες πρέπει να γίνει πιο περιεκτική και να θεσπιστούν διαδικασίες αποτελεσματικού ελέγχου των δηλώσεων με βάση και τη σύσταση της Greco.
- Ανάγκη επανεξέτασης και ενδεχόμενης ρύθμισης του ασυμβίβαστου των βουλευτών.
- Υλοποίηση συστάσεων Greco για το Kοινοβούλιο όπου η έκθεση της Greco καταλήγει στο συμπέρασμα πως η Κυπριακή Δημοκρατία «έχει υλοποιήσει ικανοποιητικά, επτά από τις δεκαέξι συστάσεις που περιέχονται στην Έκθεση του Τετάρτου Κύκλου Αξιολόγησης. Από τις υπόλοιπες συστάσεις, έξι έχουν υλοποιηθεί μερικώς και τρεις δεν έχουν υλοποιηθεί» Ανάμεσα στις συστάσεις που δεν έχουν υλοποιηθεί είναι η υιοθέτηση κώδικα δεοντολογίας για τους βουλευτές και η ρύθμιση του θέματος της αποδοχής δώρων.
Η καθυστέρηση υποβολής εναρμονιστικών νομοσχεδίων, η μίξη άλλων νομοθετικών ρυθμίσεων σε εναρμονιστικά νομοσχέδια επείγοντα, η υποβολή ελλιπέστατων νομοσχεδίων αποτελεί πλέον συχνή πρακτική δυστυχώς.
Αυτό δείχνει ότι εκ μέρους της κυβέρνησης δεν επιδεικνύεται πλέον η ανάλογη σοβαρότητα και αντικρύζει τη βουλή ως Σώμα απλά διεκπεραιωτικό.
Δείχνει έλλειψη πραγματικής βούλησής της για αποτελεσματική αντιμετώπιση πρακτικών και πολιτικών που δεν έχουν σχέση με την εποχή και στον ευρωπαϊκό χώρο στον οποίο ζούμε.
Δεν θέλει να την εκθέτουν whistleblowers, δεν θέλει δυνατή Αρχή κατά της Διαφθοράς, δεν θέλουν να έχουν χρόνο οι βουλευτές να εξετάζουν προσεκτικά τις πρόνοιες μήπως καταλάβουν τι έκρυψε η κυβέρνηση στο νομοσχέδιο.
- Σύνοδος Κορυφής
Το αποτέλεσμα της Συνόδου δεν εκφράζει την Ευρωπαϊκή αλληλεγγύη τη στιγμή που μια χώρα - μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης δέχεται επίθεση από μια τρίτη χώρα. Για ακόμη μια φορά η Ευρώπη φάνηκε κατώτερη των περιστάσεων με ήπιες κυρώσεις στο προσκήνιο χωρίς ιδιαίτερο αντίκτυπο κατά της Τουρκίας.
Αντιλαμβανόμαστε πως η εικόνα που έχει σχηματιστεί για την Κύπρο το τελευταίο διάστημα με το σκάνδαλο των διαβατηρίων, του ξεπλύματος μαύρου χρήματος κοκ, δεν είναι και ιδιαίτερα βοηθητική όσον αφορά τη στάση των Ευρωπαίων εταίρων μας.
Σε καμία περίπτωση όμως το γεγονός αυτό, δεν αναιρεί τις προκλητικές ενέργειες της Τουρκίας.
Την ίδια ώρα που η σύνοδος κορυφής παρέπεμψε για επανεξέταση το θέμα κυρώσεων κατά της Τουρκίας στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο του Μαρτίου 2021, η Τουρκία συνεχίζει ανενόχλητη τις παραβιάσεις τόσο στην Κυπριακή ΑΟΖ όσο και στην Ανατολική Μεσόγειο.
Οι Ευρωπαίοι δεν έπραξαν το αυτονόητο. Οι κυρώσεις ενάντια στην Τουρκία έπρεπε να είναι μονόδρομος.
- Κυπριακό
Μετά και την κάθοδο της ειδικής απεσταλμένης του Γ.Γ. του ΟΗΕ κας Λουτ η κυπριακή Κυβέρνηση έπρεπε να ζητήσει να ξεκαθαρίσει η βάση των συνομιλιών, και να αποκλειστεί η διχοτόμηση και τα δυο κράτη, ώστε να διαμορφωθεί ένα πλαίσιο βιώσιμης και λειτουργικής λύσης του Κυπριακού που να διασφαλίζει τη συνέχιση της Κυπριακής Δημοκρατίας ως ένα ανεξάρτητο κράτος, χωρίς ξένους στρατούς, βάσεις, εγγυήσεις και με κατοχυρωμένα όλα τα ανθρώπινα και πολιτικά δικαιώματα των πολιτών του.
Θέση μας είναι πως έπρεπε ήδη να αναληφθούν οι πρωτοβουλίες και οι ενέργειες που να οδηγήσουν σε επανέναρξη των συνομιλιών στην ορθή κατεύθυνση.
Αυτό ωστόσο δεν έγινε δυστυχώς, κάτι που για εμάς διαγράφει δυσοίωνο το μέλλον των συνομιλιών.
- Ευχαριστίες
Πριν κλείσω θέλω όπως κάνω κάθε χρόνο να εκφράσω τον θαυμασμό μου και να πω ένα μεγάλο ευχαριστώ στις Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις, που με την εθελοντική τους δουλειά συμπληρώνουν τα τεράστια κενά και ελλείψεις της δημόσιας υπηρεσίας.
Ένα μεγάλο ευχαριστώ στην Στέφανη που είναι πάντα δίπλα μου και στην καλύτερη συνεργάτιδα, την διευθύντρια του γραφείου, την εργατική Χρυσάνθη.
Και οι δύο με κάνουν να φαίνομαι πολύ πιο καλός από ότι είμαι.
Και επειδή έρχονται γιορτές να θυμάστε, ότι λόγω του κορωνοιού έχουμε πολλούς συμπολίτες μας που χρειάζονται συμπαράσταση και ότι τα πιο πολλά περιβαλλοντικά εγκλήματα γίνονται Σαββατοκυρίακα, αργίες και γιορτές για να μην υπάρχει κάποιος να αντιδράσει.
Καλά Χριστούγεννα σε όλους
Χαράλαμπος Θεοπέμπτου
Βουλευτής,
Πρόεδρος
Κίνημα Οικολόγων – Συνεργασία Πολιτών
