
«Έχω πληροφορηθεί για τις μαζικές υλοτομήσεις της μαύρης πεύκης (pinus nigra) στο δάσος Προδρόμου από το Τμήμα Δασών. Σύμφωνα με τις πληροφορίες μου, έχουν κοπεί περισσότερα από εκατόν πενήντα δέντρα, αρκετά εκ των οποίων ήταν αιωνόβια. Αξίζει να σημειωθεί ότι η περιοχή είναι ενταγμένη στο Δίκτυο Natura 2000 ως ειδική ζώνη διατήρησης και ζώνη ειδικής προστασίας και ότι η μαύρη πεύκη αποτελεί τύπο οικοτόπου προτεραιότητας και απειλείται σε ευρωπαϊκό έδαφος με εξαφάνιση.
Παρακαλώ τον αρμόδιο υπουργό όπως ενημερώσει τη Βουλή των Αντιπροσώπων για τα ακόλουθα:
1. Προτίθεται το Τμήμα Δασών να προχωρήσει στην εκκοπή και άλλων δέντρων στην περιοχή αυτή;
2. Ποιοι οι λόγοι λήψης της απόφασης για εκκοπή δέντρων μαύρης πεύκης και στη βάση ποιου σχεδίου λήφθηκε η απόφαση αυτή;
3. Είναι σωστή η πρακτική εγκατάλειψης των κλάδων και των κορυφών από την κόμη των αιωνόβιων πεύκων που υλοτομήθηκαν εντός του δάσους, δεδομένου ότι αυτά μπορεί ευκολότερα να διαβρωθούν από έντομα με κίνδυνο προσβολής όλου του δάσους, ενώ παράλληλα αυξάνεται ο κίνδυνος πρόκλησης πυρκαγιάς;
Παρακαλώ επίσης όπως μας αποστείλετε τον συνολικό αριθμό των δέντρων που αποκόπηκαν και την ηλικία αυτών, τον αριθμό εξ αυτών που πωλήθηκαν, το ποσό που εισέπραξε το Τμήμα Δασών από την πώληση αυτή, καθώς και τον αριθμό των ατόμων που προέβησαν στην αγορά των υλοτομημένων δέντρων.»
Απάντηση ημερομηνίας 8 Μαρτίου 2021 του Υπουργού Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος κ. Κώστα Καδή στην ερώτηση με αρ. 23.06.011.05.052, ημερομηνίας 15 Σεπτεμβρίου 2020, του βουλευτή εκλογικής περιφέρειας Λευκωσίας κ. Χαράλαμπου Θεοπέμπτου
«Αναφέρομαι στην πιο πάνω ερώτηση και σας πληροφορώ τα ακόλουθα σε σχέση με τα ερωτήματα που αφορούν την “εκκοπή” δέντρων μαύρης πεύκης:
(1) Προτίθεται το Τμήμα Δασών να προχωρήσει στην εκκοπή και άλλων δέντρων στην περιοχή αυτή;
Η επέμβαση που γίνεται δεν είναι εκκοπή, αλλά δασοκομικός χειρισμός που εξυπηρετεί την ίδια τη συστάδα και κατ’ ουδένα λόγο την απόληψη ξυλείας. Επομένως η απόφαση για δασοκομικό χειρισμό λαμβάνεται με γνώμονα την ανάγκη της κάθε συστάδας. Οι υλοτομίες, αναλόγως του σκοπού για τον οποίο διενεργούνται, διακρίνονται σε δύο κατηγορίες, τις καλλιεργητικές και τις αναγεννητικές. Επιπρόσθετα, υπάρχει και ο ευρύτερος στόχος που είναι η δημιουργία ανομήλικης δομής, η οποία διασφαλίζει σταθερότητα απέναντι σε εξωτερικούς παράγοντες (π.χ. ανεμοριψίες, ανεμοθλασίες, προσβολές από έντομα, παγετούς, ανομβρίες κτλ.), καθώς επίσης και βελτίωση της βιοποικιλότητας του δασικού οικοσυστήματος. Οι δασοκομικοί χειρισμοί αποτελούν το μέσο για την επίτευξη των διαχειριστικών σκοπών και είναι διαρκείς σε ένα δάσος.
(2) Ποιοι οι λόγοι λήψης της απόφασης για εκκοπή δέντρων μαύρης πεύκης και στη βάση ποιου σχεδίου λήφθηκε η απόφαση αυτή;
Οι συγκεκριμένοι δασοκομικοί χειρισμοί στον Πρόδρομο αφορούσαν περισσότερο καλλιεργητική υλοτομία, δηλαδή αραίωση για να δοθεί περισσότερος αυξητικός χώρος στα δέντρα που επιλέγηκαν να παραμείνουν. Σε μικρότερη έκταση έγιναν αναγεννητικές υλοτομίες, που αποσκοπούν στην απελευθέρωση των νεαρών δενδρυλλίων, τα οποία θα αποτελέσουν τα μελλοντικά δέντρα μαύρης πεύκης στη συστάδα.
Οι προσημάνσεις (αρχική επιλογή των δέντρων που θα αφαιρεθούν) πραγματοποιήθηκαν από το επιστημονικό προσωπικό του Τμήματος Δασών και έγιναν στη βάση εγκεκριμένων εγχειριδίων του Τμήματος Δασών (Κανόνες Προσήμανσης για Υλοτομία Δέντρων Τραχείας και Μαύρης Πεύκης στα Κρατικά Δάση της Κύπρου), τηρουμένων και των προνοιών της Δήλωσης Δασικής Πολιτικής και της Δασικής Νομοθεσίας.
(3) Είναι σωστή η πρακτική εγκατάλειψης των κλάδων και των κορυφών από την κόμη των αιωνόβιων πεύκων που υλοτομήθηκαν εντός του δάσους, δεδομένου ότι αυτά μπορεί ευκολότερα να διαβρωθούν από έντομα με κίνδυνο προσβολής όλου του δάσους, ενώ παράλληλα αυξάνεται ο κίνδυνος πρόκλησης πυρκαγιάς;
Με βάση τις αρχές της δασοκομίας και της οικολογίας, όλα τα λεπτά κλαδιά και οι βελόνες επιβάλλεται να παραμένουν μέσα στο δάσος μετά από κάθε υλοτομία, με σκοπό την αποσύνθεσή τους, την ανακύκλωση των θρεπτικών στοιχείων και τη βελτίωση της βιολογικής δραστηριότητας και γονιμότητας του εδάφους. Η αρχή αυτή έχει ιδιαίτερη σημασία για τα φυσικά οικοσυστήματα, όπως αυτό της Μαύρης Πεύκης στον Πρόδρομο, γιατί εξασφαλίζει την ισορροπία των θρεπτικών συστατικών εντός του οικοσυστήματος.
Σημειώνεται ότι, ο κίνδυνος επιδημιών από έντομα ή άλλους επιβλαβείς οργανισμούς είναι αμελητέος, αφού οι οργανισμοί αυτοί τρέφονται μόνο με νεκρή οργανική ουσία και θεωρούνται ως σημαντικοί στην τροφική αλυσίδα με ρόλο αποικοδομητή που βοηθά στην αποσύνθεση των νεκρών κλαδιών και τη γρήγορη επιστροφή των θρεπτικών συστατικών στο έδαφος. Επίσης, η ποσότητα των νεκρών κλαδιών είναι τόσο μικρή που δεν μπορεί να οδηγήσει σε αύξηση του πληθυσμού των επιβλαβών οργανισμών.
2. Σημειώνεται ότι, από τη συγκεκριμένη δράση αφαιρέθηκαν 168 δέντρα κατά τα έτη 2019 και 2020, με μέση έμφλοια στηθιαία διάμετρο 40 cm και με μέση ηλικία γύρω στα 100 έτη. Ο συνολικός όγκος κορμοξυλείας που πωλήθηκε ανέρχεται στα 256 κυβικά μέτρα και διατέθηκε σε δύο εργολάβους. Επίσης, πωλήθηκαν 35 χωρικά κυβικά μέτρα καυσόξυλων σε κατοίκους της περιοχής. Συνολικά το κράτος εισέπραξε το ποσό των €15.562,66.
3. Τέλος, αναφέρεται ότι οι σκοποί του δασοκομικού χειρισμού που έγινε στην περιοχή επεξηγήθηκαν αναλυτικά σε επιτόπια επίσκεψή μου με ειδικούς επιστήμονες. Τόσο ειδικός στο αντικείμενο καθηγητής του Τμήματος Δασολογίας του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης, όσο και ο Πρόεδρος της Ένωσης Κυπρίων Δασολόγων, επικρότησαν τους δασοκομικούς χειρισμούς που έγιναν από το Τμήμα Δασών και συμφώνησαν ότι αυτοί συμβάλλουν στη διασφάλιση της σταθερότητας του συγκεκριμένου οικότοπου και γενικότερα στη διατήρηση της βιοποικιλότητας της περιοχής.
4. Παραμένουμε στη διάθεσή σας για τυχόν διευκρινίσεις ή πρόσθετες πληροφορίες.»
ΓΜ/ΙΤ/Ap-23.06.011.05.052