Μετά από πολλές συνεδριάσεις της Επιτροπής Περιβάλλοντος το 2022 ψηφίστηκαν δυο σημαντικά νομοσχέδια που αφορούν τη διαχείριση των δημοτικών αποβλήτων.
Α) Έγιναν αλλαγές στον Περί Αποβλήτων Νόμο 185/2011 με πρόνοιες για αυξημένους στόχους ανακύκλωσης, νέες υποχρεώσεις στα συλλογικά συστήματα ανακύκλωσης και υποχρεώσεις στην Τοπική Αυτοδιοίκηση.
Β) Τον Κανονισμό Κ.Δ.Π. 292/2022 για τη Διαχείριση Δημοτικών Αποβλήτων από τις Αρχές Τοπικής Διοίκησης ο οποίος καταγράφει με λεπτομέρεια τις νέες υποχρεώσεις των Τοπικών Αρχών.
Τα δύο αυτό νομοθετήματα υποχρεώνουν τις αρχές Τοπικής Αυτοδιοίκησης να κάνουν τα πιο κάτω:
- 1) Ετοιμασία τοπικού σχεδίου δράσης για τη διαχείριση των δημοτικών αποβλήτων και για πρώτη φορά δράσεις για την πρόληψη της δημιουργίας αποβλήτων εντός των διοικητικών τους ορίων. Το σχέδιο δράσης θα πρέπει να προωθεί τη χωριστή συλλογή αποβλήτων, να συνεργάζεται με συλλογικά συστήματα όπως την Green Dot για συσκευασίες, ΑΦΗΣ για μπαταρίες, Ηλεκτροκύκλωσης για ηλεκτρικές συσκευές κλπ, θα πρέπει να βασίζεται στο σύστημα "Πληρώνω όσα πετώ" και να λαμβάνει υπόψη τα πιο κάτω απόβλητα:
(α) Βιοαποικοδομήσιμα απόβλητα κουζίνας και χώρων εστιατορίων
(β) βιοαποικοδομήσιμα απόβλητα κήπων και πάρκων
(γ) χαρτιά και χαρτόνια και συσκευασίες από χαρτί και χαρτόνι
(δ) γυαλιά και γυάλινες συσκευασίες
(ε) πλαστικά και πλαστικές συσκευασίες
(στ) μέταλλα και μεταλλικές συσκευασίες
(ζ) ξύλινες συσκευασίες
(η) συνθετικές συσκευασίες
(θ) προϊόντα κλωστοϋφαντουργίας, ειδικότερα ρούχα, υφάσματα και συσκευασίες από υφαντουργική ύλη
(ι) ηλεκτρικό και ηλεκτρονικό εξοπλισμό οικιακού τύπου
(ια) μπαταρίες οικιακού τύπου
(ιβ) ογκώδη απόβλητα και ογκώδη αντικείμενα προς επαναχρησιμοποίηση· και
(ιγ) μικτά δημοτικά απόβλητα.
Το σχέδιο δράσης πρέπει να περάσει πρώτα από Δημόσια Διαβούλευση και το τελικό κείμενο θα πρέπει να υποβληθεί για έγκριση στο Τμήμα Περιβάλλοντος το Δεκέμβριο του 2023.
Όταν αυτό εγκριθεί τότε θα μπει σε εφαρμογή τον Ιούνιο του 2024, δηλαδή ένα μήνα μετά τις Δημοτικές Εκλογές. Υπόψη ότι η ανακύκλωση είναι υποχρεωτική για όλους τους πολίτες. - 2) Πέραν από τα πιο πάνω και με βάση υποχρέωση που πηγάζει από τον βασικό νόμο 185/2011, θα πρέπει οι Τοπικές Αρχές να συλλέγουν ξεχωριστά τα οργανικά απόβλητα (Βιοαποικοδομήσιμα – πράσινα και υπολείμματα κουζίνας) από την 1η Ιανουαρίου το 2024.
Αυτό ίσως να είναι το πιο δύσκολο εγχείρημα γιατί θα πρέπει να καθοριστεί ο κατάλληλος κάδος που θα έχουν οι πολίτες για να μην έχουμε πρόβλημα με μυρωδιές και γάτους και να βρεθεί ο παραλήπτης των οργανικών αποβλήτων.
Αυτό είναι εξαιρετικά μεγάλο πρόβλημα για τις ορεινές περιοχές και την επαρχία Πάφου όπου δεν υπάρχει κοντά υποδομή που να μπορεί να παραλάβει τα οργανικά απόβλητα που διαχωρίζουν οι πολίτες.
Η δική μου ανησυχία βρίσκεται στο ότι είμαστε ήδη στον Μάρτιο του 2023 και δεν έχει γίνει ακόμη ουσιαστική δουλειά και ενημέρωση των Τοπικών Αρχών για να ετοιμαστούν τα σχέδια με τη βοήθεια ειδικών. Θα πρέπει επίσης να βρεθούν τρόποι ανέγερσης μονάδων για οργανικά σε Πάφο και ορεινές περιοχές και να αλλάξει η επιδότηση για παραγωγή ηλεκτρισμού από αυτές τις μονάδες που τώρα είναι πραγματικά ασύμφορη.
Οι στόχοι που έχει θέσει η ΕΕ είναι πολύ ψηλοί, αφού θα πρέπει να πετύχουμε 55% ανακύκλωση με βάση το βάρος των αποβλήτων μέχρι το 2025 και 60% μέχρι το 2030.
Χρειάζεται να επιταχύνουμε τις προετοιμασίες των Τοπικών Αρχών, να ενημερωθούν οι πολίτες, να λυθούν τα προβλήματα των πολυκατοικιών, οι επιχειρήσεις ανακύκλωσης να προετοιμαστούν για το νέο όγκο εργασίας, τα συλλογικά συστήματα να επεκταθούν και τόσα άλλα…
Το ότι έχουμε μείνει ήδη πολύ πίσω στον τομέα διαχείρισης των αποβλήτων θα κάνει το όλο εγχείρημα ακόμη πιο δύσκολο.
