Τα γραμματοκιβώτια που έγιναν σκυβαλοδοχεία

Τα γραμματοκιβώτια που έγιναν σκυβαλοδοχεία
>Ενοχλητικά διαφημιστικά φυλλάδια ρυπαίνουν σπίτια και δρόμους
Φωτογραφία
Με σκυβαλοδοχεία μοιάζουν τα γραμματοκιβώτια αφού διαφημιστικά φυλλάδια, επιστολές, συστατικά γράμματα κ.λπ. γίνονται ένα. Το κάθε νοικοκυριό μαζεύει φυλλάδια συνολικού βάρους 8-10 κιλών το χρόνο, όπως δημοσιεύει στην ιστοσελίδα του ο Επίτροπος Προστασίας του Περιβάλλοντος. Τις περισσότερες φορές κάποια πέφτουν στα πεζοδρόμια και εξαφανίζονται και άλλα απλώς τα μαζεύουμε κάθε πρωί και τα τοποθετούμε στον κάλαθο απορριμμάτων. Για τους διαφημιζόμενους βεβαίως η διανομή των φυλλαδίων τους με αυτό τον τρόπο αποτελεί μια εύκολη και συμφέρουσα λύση, όχι όμως και αποτελεσματική, αν υπολογίσουν πού καταλήγουν τα διαφημιστικά τους μηνύματα.
Τα τελευταία χρόνια οι εταιρείες διανομής διαφημιστικών φυλλαδίων έχουν πάρει τα πάνω τους. Από την αντίπερα όχθη όμως, τα κλασικά μέσα διαφήμισης έχασαν μια μεγάλη μερίδα της πελατείας τους και βεβαίως εκείνοι που την πληρώνουν είναι οι ταχυδρόμοι οι οποίοι στην προσπάθεια τους να τοποθετήσουν την αλληλογραφία των πολιτών στα γραμματοκιβώτια παλεύουν με φυλλάδια, χαρτιά και φωτογραφίες. Όσο για τους πολίτες, οι απόψεις διίστανται. Οι περισσότεροι δυσφορούν, άλλοι απλώς το συνήθισαν και αδειάζουν με απάθεια τα γραμματοκιβώτια στα σπίτια τους.
Βεβαίως είναι και το περιβαλλοντικό ζήτημα και η οχληρία που δημιουργείται από την ταυτόχρονη διανομή εκατομμυρίων διαφημιστικών φυλλαδίων επί καθημερινής βάσεως. Δεν είναι τυχαίο το γεγονός ότι από το 2008 ο Επίτροπος Προστασίας του Περιβάλλοντος προσπαθεί να πείσει τα εμπλεκόμενα υπουργεία ότι η δημιουργία και εφαρμογή σχετικής νομοθεσίας είναι πλέον επιβεβλημένη.
Σε ό,τι αφορά στις εταιρείες διανομής των φυλλαδίων αυτών, τα πράγματα φαίνεται να είναι πολύ καλά. Το κόστος διανομής δεν είναι και τόσο ψηλό αφού συνήθως χρησιμοποιούν φθηνό εργατικό δυναμικό και τα έσοδα από τους διαφημιζόμενους είναι τέτοια που αυξάνουν την κερδοφορία τους.
Φυσικά, διανομές «διαφημιστικών φυλλαδίων χωρίς διεύθυνση» κάνει και επίσημα το Τμήμα Ταχυδρομικών Υπηρεσιών το οποίο ωστόσο λειτουργεί με διαφορετικό από τις ιδιωτικές εταιρείες τρόπο.
Διαφημιστικά φυλλάδια, ευλογία για τους διανομείς και τους διαφημιζόμενους, κατάρα για τους περισσότερους πολίτες και τους ταχυδρόμους, οχληρία και ρύπανση για το περιβάλλον, κόστος για τους δήμους που δεν προλαβαίνουν να καθαρίζουν δρόμους και πεζοδρόμια. Ζήτημα χωρίς όρια, νομοθεσία ή αρμοδιότητες για το Κράτος.
Ανεξέλεγκτα, χωρίς νόμους και περιορισμούς Στην Κύπρο λειτουργούν 5 μεγάλες εταιρείες διανομής διαφημιστικών φυλλαδίων αλλά και πολλές μικρότερες εταιρείες ή ακόμη και άτομα τα οποία αναλαμβάνουν αυτού του είδους τις δουλειές. Σε κάποιες περιπτώσεις ακόμα και οι ίδιοι οι διαφημιζόμενοι πληρώνουν τους υπαλλήλους τους για να κάνουν τη διανομή ενώ και απλά άτομα αναλαμβάνουν από μόνα τους να εκτελέσουν μια τέτοια αποστολή, με το αζημίωτο βεβαίως.
Μέχρι τον Οκτώβριου του 2009 η υπηρεσία αυτή ρυθμιζόταν από το Γραφείο του Επιτρόπου Ρυθμίσεως Ηλεκτρονικών Επικοινωνιών και Ταχυδρομείων. Για την παροχή της επιβαλλόταν η εξασφάλιση Γενικής Εξουσιοδότησης, με ετήσιο τέλος €350 για τοπική διανομή και €1.700 για εθνική διανομή.
Ωστόσο, στη συνέχεια το ΓΕΡΗΕΤ, αποφάσισε ότι τα διαφημιστικά αντικείμενα χωρίς διεύθυνση δεν εμπίπτουν στην κατηγορία των ταχυδρομικών αντικειμένων και ως εκ τούτου, πλέον η διανομή φυλλαδίων δεν τυγχάνει ρύθμισης από καμία Αρχή.
Οι Αφρικανοί κάνουν καλύτερη δουλειά!
Η διανομή διαφημιστικών φυλλαδίων μπορεί να φαντάζει εύκολη δουλειά, όμως έχει κι αυτή την τέχνη της. Οι εταιρείες διανομής στην πλειοψηφία τους χρησιμοποιούν αλλοδαπούς οι οποίοι, σε αρκετές περιπτώσεις εργοδοτούνται παράνομα. Γι’ αυτό άλλωστε και μεταξύ των ίδιων των εταιρειών βρίσκεται σε εξέλιξη «πόλεμος» για το ποιος θα προλάβει να καταγγείλει τον άλλο για παράνομη εργοδότηση αλλοδαπών. Ωστόσο, η «πείρα» των τελευταίων χρόνων έχει δείξει ότι δεν μπορεί όποιος κι όποιος να κάνει σωστά και γρήγορα τη συγκεκριμένη δουλειά. Για να διανεμηθούν χιλιάδες φυλλάδια από ένα άτομο χρειάζεται ταχύτητα. Έτσι, όπως πληροφορούμαστε από άτομα του Κλάδου, εκείνοι που κάνουν την καλύτερη δουλειά είναι οι Αφρικανοί και ακολουθούν οι Ασιάτες και οι Άραβες. Όλοι αυτοί οι άνθρωποι λειτουργούν σε ομάδες. Δηλαδή, η κάθε ομάδα αναλαμβάνει τη διανομή φυλλαδίων σε συγκεκριμένη περιοχή και με τη βοήθεια ειδικού χάρτη τα φυλλάδια καταλήγουν στα γραμματοκιβώτια. Κόστος για την εταιρεία ανά διανομέα τα €3.60 την ώρα. Με την ολοκλήρωση της διανομής η εταιρεία ή ο διαφημιζόμενος διαθέτουν «επιθεωρητές» οι οποίοι περνούν από τις εν λόγω περιοχές και ερευνούν το κατά πόσον τα φυλλάδια έχουν όντως διανεμηθεί.
Τα μυστικά της δουλειάς: τα φυλλάδια τοποθετούνται με συγκεκριμένο τρόπο στο γραμματοκιβώτιο ώστε να μην πέφτουν στο έδαφος και να καταστρέφονται. Προσφάτως μάλιστα κάποιες εταιρείες έχουν απαιτήσει την τοποθέτηση των φυλλαδίων κάτω από τις πόρτες των σπιτιών, ώστε να μην χάνονται στα βαρυφορτωμένα γραμματοκιβώτια. Και πάλι όμως το φυλλάδιο πρέπει να τοποθετείται μισό μέσα από την πόρτα μισό έξω για να μπορεί και ο επιθεωρητής στη συνέχεια να κάνει τη δουλειά του.
Πρόστιμο για τα χαμένα φυλλάδια: Εξαιτίας του κινδύνου για μη σωστή διανομή των διαφημιστικών τους φυλλαδίων, αρκετοί από τους διαφημιζόμενους επιβάλλουν πρόστιμο. Σε κάποιες περιπτώσεις, όταν διαφημιζόμενος εντοπίσει τα διαφημιστικά του στα πεζοδρόμια και όχι στο γραμματοκιβώτιο επιβάλλει στους διανομείς πρόστιμο για κάθε χαμένο φυλλάδιο.
Πληρώνεις 10 και παίρνεις 5
Όπως έχουν διαπιστώσει διαφημιζόμενοι, ορισμένοι διανομείς, κυρίως αυτοί που δεν λειτουργούν ως οργανωμένες εταιρείες, εφαρμόζουν και τακτικές με τις οποίες ξεγελούν τους πελάτες τους. Για παράδειγμα, ενώ ο διαφημιζόμενος πληρώνει για τη διανομή, π.χ. 100.000 φυλλαδίων, ο διανομέας διανέμει μόνο 50.000. Σε άλλες περιπτώσεις, τυπώνονται μεν τα 100.000 φυλλάδια αλλά διανέμονται τα μισά και τα υπόλοιπα καταλήγουν σε «κρυφές» αποθήκες για να προωθηθούν μετά από μήνες στην ανακύκλωση.
Η χρέωση για κάθε χιλιάδα φυλλαδίων κυμαίνεται μεταξύ €20-€50, αναλόγως της εταιρείας που θα αναλάβει τη διανομή.

Διαμαρτύρεται και το Τμήμα Ταχυδρομικών Υπηρεσιών

Ο ταχυδρόμος της κάθε γειτονιάς είναι το θύμα της βιομηχανίας των διαφημιστικών φυλλαδίων. Όπως ανέφερε μιλώντας στον «Φ» ο υποδιευθυντής του τμήματος Κυπριακών Ταχυδρομείων Σωφρόνης Τσιάρτας, πολλές φορές η αλληλογραφία των πολιτών χάνεται, αφού τα γραμματοκιβώτια είναι υπερφορτωμένα με τα διαφημιστικά φυλλάδια και στη συνέχεια οι πολίτες στην προσπάθεια τους να καθαρίσουν πετάνε μαζί και τα υπόλοιπα γράμματα».
Ως Τμήμα, είπε ο κ. Τσιάρτας, «έχουμε κάνει πολλές φορές τις παρατηρήσεις μας και ταυτόχρονα θέσαμε σε διάφορες συσκέψεις και τις διαπιστώσεις μας καθώς και τις εισηγήσεις μας για αντιμετώπιση του φαινομένου».
Γενικά έχει διαπιστωθεί ότι η ανεξέλεγκτη διανομή διαφημιστικών και άλλων φυλλαδίων προκαλεί πολλά προβλήματα. Το Τμήμα εξάλλου, δέχεται καθημερινά παράπονα από τους πολίτες για «ανεξέλεγκτη πρόσβαση στα γραμμτοκιβώτια των υποστατικών τους και συνεπακόλουθη παραβίαση του δικαιώματος επικοινωνίας».
Έχουμε και την επιβάρυνση του περιβάλλοντος «με την ανεξέλεγκτη χρήση χαρτιού, δημιουργείται οχληρία και ταυτόχρονα αυξάνονται και τα έξοδα τοπικών Αρχών για καθαριότητα δημοσίων χώρων, ιδιαίτερα σε περιπτώσεις διανομής φυλλαδίων σε φώτα τροχαίας ή μαζικές εκδηλώσεις».
Εκτός από αυτά, είπε ο κ. Τσιάρτας, έχουμε δεχθεί παράπονα από πολίτες και για άλλα ζητήματα, όπως είναι για παράδειγμα, το περιεχόμενο των διαφημιστικών αυτών φυλλαδίων το οποίο «ενδεχομένως να προσβάλλει τα ήθη και έθιμα του τόπου, αφού αποτείνονται χωρίς διάκριση σε ενήλικες και ανήλικους ή δυσφημούν συγκεκριμένα πρόσωπα ή αρχές ιδιαίτερα σε περιπτώσεις προεκλογικών εκστρατειών».
Για το Κυπριακό Ταχυδρομείο, φυσικά, κατέληξε ο κ. Τσιάρτας, τίθεται και θέμα υγιούς ανταγωνισμού. Τα Κυπριακά Ταχυδρομεία, εξήγησε, «παρέχουν την υπηρεσία διανομής διαφημιστικών φυλλαδίων, χωρίς διεύθυνση από το 1985. Ωστόσο ο τρόπος με τον οποίο γίνεται η διανομή είναι διαφορετικός και το κόστος για τον διαφημιζόμενο μεγαλύτερο από εκείνο που προσφέρουν οι εταιρείες διανομής, οι οποίες λειτουργούν με πολύ λιγότερα έξοδα».

Επιβάλλεται η νομοθετική ρύθμιση 

ΕΠΙΤΡΟΠΟΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΤΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ
Το φαινόμενο της διανομής διαφημιστικών φυλλαδίων σε σπίτια, σε δρόμους και πλατείες, σε παμπρίζ αυτοκινήτων και όπου αλλού υπάρχει χώρος, άρχισε να παρουσιάζεται στην Κύπρο τα τελευταία χρόνια. Μετά και την απόφαση με βάση την οποία ουδείς έχει την ευθύνη για την αδειοδότηση ατόμων ή εταιρειών για αυτή την υπηρεσία, η κατάσταση άρχισε να βγαίνει εκτός ελέγχου.
Ο Επίτροπος Προστασίας του Περιβάλλοντος Χαράλαμπος Θεοπέμπτου, άρχισε τις προσπάθειες του για νομοθετική ρύθμιση του ζητήματος από το 2008. Όπως ανέφερε στον «Φ», «η Πολιτεία θα έπρεπε εδώ και καιρό να βάλει τάξη στο θέμα αυτό και έχουν γίνει συσκέψεις για το ζήτημα χωρίς όμως να έχουμε καταλήξει πουθενά». Αντιθέτως, είπε, «το θέμα έχει μπλεχτεί τόσο πολύ και καμία κρατική υπηρεσία δεν αναλαμβάνει την ευθύνη αφού όλοι δηλώνουν ότι το ζήτημα δεν εμπίπτει στην αρμοδιότητα τους».
Είναι απαραίτητο, τόνισε ο κ. Θεοπέμπτου, «να προωθηθεί ειδική νομοθετική ρύθμιση η οποία να περιλαμβάνει τη διανομή φυλλαδίων σε γραμματοκιβώτια, σε δρόμους και αυτοκίνητα. Πρόνοιες τέτοιας νομοθεσίας μπορεί να περιλαμβάνουν:
  • την υποχρέωση εξασφάλισης άδειας ένταντιενός ποσού από την τοπική Αρχή για κάθε διανομή εντύπου ?την υποχρέωση σήμανσης του εντύπου με τον αριθμό άδειας και τις ημέρες δικαιώματοςδιανομής ?καθορισμό σήματος που θα υποδεικνύει την επιθυμία του ιδιοκτήτη να μη λαμβάνει διαφημιστικά φυλλάδια ?τρόπους καταγγελίας, διερεύνησης παραπόνωνκαι ποινές για κάθε παραβίαση ?τη συνεισφορά των διαφημιζόμενων στην ανακύκλωση των φυλλαδίων ?όρους για το χαρτί και τα μελάνια (ανακυκλώσιμαυλικά) ?απαγόρευση ορισμένου περιεχομένου (π.χ. τα παιδικά παιγνίδια απαγορεύονται στα ΜΜΕ ορισμένες ώρες, ή τα οικονπνευματώδηποτά κ.λπ.) 
  • τη διανομή φυλλαδίων σε αυτοκίνητα και φώτα τροχαίας ?τις διαφημίσεις για συναυλίες και άλλες εκδηλώσεις 
  • την επικόλληση διαφημίσεων σε τοίχους και σε πασσάλους ηλεκτρισμού, οδικού φωτισμούκ.λπ. 
  • τη συμπεριφορά κομμάτων και υποψηφίωνκατά τη διάρκεια των εκλογών.

Η οχληρία που προκαλείται από την ανεξέλεγκτηδιανομή διαφημιστικών φυλλαδίων, υπογράμμισε ο κ. Θεοπέμπτου, «είναι μεγάλη,δημιουργεί και μεγάλες ποσότητες αποβλήτων,πολλές φορές σε δημόσιους χώρουςαλλά δημιουργεί πρόβλημα και σε μια μεγάλη μερίδα πολιτών μας και πρέπει οπωσδήποτε να ρυθμιστεί».
Ή θα δημιουργηθεί νομοθεσία, τόνισε, «ή θα απαγορευθεί με νομοθεσία η διανομή φυλλαδίων,όπως συμβαίνει και στις ΗΠΑ». Παράλληλα,«επιβάλλεται να πιεστούν και οι εταιρείες να εφαρμόζουν αυτοέλεγχο με ένα κώδικα ο οποίος να περιλαμβάνει και τρόπο που να σέβεται την επιθυμία του πολίτη να μην του αφήνουν υλικό. Τέτοιο σύστημα αυτοελέγχουεφαρμόζεται για παράδειγμα στη Γερμανία».

JUΝΚ ΜΑΙL ΚΑΙ ΣΤΑ ΣΠΙΤΙΑ ΜΑΣ
Για τους πολίτες που έχουν χάσει την υπομονή τους και δεν αντέχουν καθημερινά να παλεύουν με τα φυλλάδια που ξεφυτρώνουν από παντού, μια πολύ καλή λύση θα ήταν η τοποθέτηση ενός δεύτερου γραμματοκιβωτίου το οποίο θα έχει την ένδειξη «Junkmail”. Παράλληλα υπάρχει και η λύση του ειδικού αυτοκόλλητου με την επιγραφή «μη επιθυμητά διαφημιστικά φυλλλάδια». Αυτή η λύση όμως δεν φαίνεται να είναι και η καλύτερη καθώς στην πλειοψηφία τους οι διανομείς είναι αλλοδαποί και δεν μπορούν να κατανοήσουν την ελληνική ή την αγγλική γλώσσα.

Ποιοι συμφωνούν και ποιοι διαφωνούν
ΜΕ ΤΟ ΕΝΔΕΧΟΜΕΝΟνομοθετικής ρύθμισης του φαινομένου των αμέτρητων διαφημιστικών φυλλαδίων οι διάφορες αρμόδιες Υπηρεσίες, κρατικές ή της τοπικής αυτοδιοίκησης, έχουν διαφορετικές απόψεις. Σύμφωνα με τα στοιχεία του γραφείου του Επιτρόπου Περιβάλλοντος,

  • Η Ένωση Δήμων διαφωνεί με την εισήγηση αλλά συμφωνεί με τον καθορισμό σήματος που να τοποθετείται σε γραμματοκιβώτια και να υποδηλοί την επιθυμία του ιδιοκτήτη να παίρνει ή όχι διαφημιστικά φυλλάδια ?Η Ένωση Κοινοτήτων, συμφωνεί με την Ένωση Δήμων ότι δεν χρειάζεται ρύθμιση και το σήμα αρκεί.
  • Η Επαρχιακή Διοίκηση Λεμεσού, θεωρεί τα διαφημιστικά Φυλλάδια σοβαρή οχληρία και εισηγείται νομοθετική ρύθμιση
  • Η Επαρχιακή Διοίκηση Λάρνακας θεωρεί ότι έχει ωριμάσει πλέον ο χρόνος για νομοθετική ρύθμιση γιατί προκαλείται σοβαρή ρύπανση
  • Η Επαρχιακή Διοίκηση Λευκωσίας θεωρεί τη νομοθετική ρύθμιση επιβεβλημένη και κάνει και εισηγήσεις για το θέμα
  • Η Επαρχιακή Διοίκηση Πάφου κάνει λεπτομερή αναφορά σε θέματα που θα πρέπει να εξεταστούν στην περίπτωση νομοθετικής ρύθμισης
  • Η Επαρχιακή Διοίκηση Αμμοχώστου θεωρεί τη νομοθετική ρύθμιση αναγκαία και κάνει εισηγήσεις
  • Το Τμήμα Ταχυδρομικών Υπηρεσιών θεωρεί ότι υπάρχει σοβαρό κενό, θεωρεί ότι υπάρχει πρόβλημα και εισηγείται μεταξύ άλλων, τη νομοθετική ρύθμιση του θέματος.