Βεβαίως είναι και το περιβαλλοντικό ζήτημα και η οχληρία που δημιουργείται από την ταυτόχρονη διανομή εκατομμυρίων διαφημιστικών φυλλαδίων επί καθημερινής βάσεως. Δεν είναι τυχαίο το γεγονός ότι από το 2008 ο Επίτροπος Προστασίας του Περιβάλλοντος προσπαθεί να πείσει τα εμπλεκόμενα υπουργεία ότι η δημιουργία και εφαρμογή σχετικής νομοθεσίας είναι πλέον επιβεβλημένη.
Σε ό,τι αφορά στις εταιρείες διανομής των φυλλαδίων αυτών, τα πράγματα φαίνεται να είναι πολύ καλά. Το κόστος διανομής δεν είναι και τόσο ψηλό αφού συνήθως χρησιμοποιούν φθηνό εργατικό δυναμικό και τα έσοδα από τους διαφημιζόμενους είναι τέτοια που αυξάνουν την κερδοφορία τους.
Φυσικά, διανομές «διαφημιστικών φυλλαδίων χωρίς διεύθυνση» κάνει και επίσημα το Τμήμα Ταχυδρομικών Υπηρεσιών το οποίο ωστόσο λειτουργεί με διαφορετικό από τις ιδιωτικές εταιρείες τρόπο.
Διαφημιστικά φυλλάδια, ευλογία για τους διανομείς και τους διαφημιζόμενους, κατάρα για τους περισσότερους πολίτες και τους ταχυδρόμους, οχληρία και ρύπανση για το περιβάλλον, κόστος για τους δήμους που δεν προλαβαίνουν να καθαρίζουν δρόμους και πεζοδρόμια. Ζήτημα χωρίς όρια, νομοθεσία ή αρμοδιότητες για το Κράτος.
Ανεξέλεγκτα, χωρίς νόμους και περιορισμούς Στην Κύπρο λειτουργούν 5 μεγάλες εταιρείες διανομής διαφημιστικών φυλλαδίων αλλά και πολλές μικρότερες εταιρείες ή ακόμη και άτομα τα οποία αναλαμβάνουν αυτού του είδους τις δουλειές. Σε κάποιες περιπτώσεις ακόμα και οι ίδιοι οι διαφημιζόμενοι πληρώνουν τους υπαλλήλους τους για να κάνουν τη διανομή ενώ και απλά άτομα αναλαμβάνουν από μόνα τους να εκτελέσουν μια τέτοια αποστολή, με το αζημίωτο βεβαίως.
Μέχρι τον Οκτώβριου του 2009 η υπηρεσία αυτή ρυθμιζόταν από το Γραφείο του Επιτρόπου Ρυθμίσεως Ηλεκτρονικών Επικοινωνιών και Ταχυδρομείων. Για την παροχή της επιβαλλόταν η εξασφάλιση Γενικής Εξουσιοδότησης, με ετήσιο τέλος €350 για τοπική διανομή και €1.700 για εθνική διανομή.
Ωστόσο, στη συνέχεια το ΓΕΡΗΕΤ, αποφάσισε ότι τα διαφημιστικά αντικείμενα χωρίς διεύθυνση δεν εμπίπτουν στην κατηγορία των ταχυδρομικών αντικειμένων και ως εκ τούτου, πλέον η διανομή φυλλαδίων δεν τυγχάνει ρύθμισης από καμία Αρχή.
Πρόστιμο για τα χαμένα φυλλάδια: Εξαιτίας του κινδύνου για μη σωστή διανομή των διαφημιστικών τους φυλλαδίων, αρκετοί από τους διαφημιζόμενους επιβάλλουν πρόστιμο. Σε κάποιες περιπτώσεις, όταν διαφημιζόμενος εντοπίσει τα διαφημιστικά του στα πεζοδρόμια και όχι στο γραμματοκιβώτιο επιβάλλει στους διανομείς πρόστιμο για κάθε χαμένο φυλλάδιο.
Η χρέωση για κάθε χιλιάδα φυλλαδίων κυμαίνεται μεταξύ €20-€50, αναλόγως της εταιρείας που θα αναλάβει τη διανομή.
Διαμαρτύρεται και το Τμήμα Ταχυδρομικών Υπηρεσιών
Ως Τμήμα, είπε ο κ. Τσιάρτας, «έχουμε κάνει πολλές φορές τις παρατηρήσεις μας και ταυτόχρονα θέσαμε σε διάφορες συσκέψεις και τις διαπιστώσεις μας καθώς και τις εισηγήσεις μας για αντιμετώπιση του φαινομένου».
Γενικά έχει διαπιστωθεί ότι η ανεξέλεγκτη διανομή διαφημιστικών και άλλων φυλλαδίων προκαλεί πολλά προβλήματα. Το Τμήμα εξάλλου, δέχεται καθημερινά παράπονα από τους πολίτες για «ανεξέλεγκτη πρόσβαση στα γραμμτοκιβώτια των υποστατικών τους και συνεπακόλουθη παραβίαση του δικαιώματος επικοινωνίας».
Για το Κυπριακό Ταχυδρομείο, φυσικά, κατέληξε ο κ. Τσιάρτας, τίθεται και θέμα υγιούς ανταγωνισμού. Τα Κυπριακά Ταχυδρομεία, εξήγησε, «παρέχουν την υπηρεσία διανομής διαφημιστικών φυλλαδίων, χωρίς διεύθυνση από το 1985. Ωστόσο ο τρόπος με τον οποίο γίνεται η διανομή είναι διαφορετικός και το κόστος για τον διαφημιζόμενο μεγαλύτερο από εκείνο που προσφέρουν οι εταιρείες διανομής, οι οποίες λειτουργούν με πολύ λιγότερα έξοδα».
Επιβάλλεται η νομοθετική ρύθμιση
Ο Επίτροπος Προστασίας του Περιβάλλοντος Χαράλαμπος Θεοπέμπτου, άρχισε τις προσπάθειες του για νομοθετική ρύθμιση του ζητήματος από το 2008. Όπως ανέφερε στον «Φ», «η Πολιτεία θα έπρεπε εδώ και καιρό να βάλει τάξη στο θέμα αυτό και έχουν γίνει συσκέψεις για το ζήτημα χωρίς όμως να έχουμε καταλήξει πουθενά». Αντιθέτως, είπε, «το θέμα έχει μπλεχτεί τόσο πολύ και καμία κρατική υπηρεσία δεν αναλαμβάνει την ευθύνη αφού όλοι δηλώνουν ότι το ζήτημα δεν εμπίπτει στην αρμοδιότητα τους».
Είναι απαραίτητο, τόνισε ο κ. Θεοπέμπτου, «να προωθηθεί ειδική νομοθετική ρύθμιση η οποία να περιλαμβάνει τη διανομή φυλλαδίων σε γραμματοκιβώτια, σε δρόμους και αυτοκίνητα. Πρόνοιες τέτοιας νομοθεσίας μπορεί να περιλαμβάνουν:
- την υποχρέωση εξασφάλισης άδειας ένταντιενός ποσού από την τοπική Αρχή για κάθε διανομή εντύπου ?την υποχρέωση σήμανσης του εντύπου με τον αριθμό άδειας και τις ημέρες δικαιώματοςδιανομής ?καθορισμό σήματος που θα υποδεικνύει την επιθυμία του ιδιοκτήτη να μη λαμβάνει διαφημιστικά φυλλάδια ?τρόπους καταγγελίας, διερεύνησης παραπόνωνκαι ποινές για κάθε παραβίαση ?τη συνεισφορά των διαφημιζόμενων στην ανακύκλωση των φυλλαδίων ?όρους για το χαρτί και τα μελάνια (ανακυκλώσιμαυλικά) ?απαγόρευση ορισμένου περιεχομένου (π.χ. τα παιδικά παιγνίδια απαγορεύονται στα ΜΜΕ ορισμένες ώρες, ή τα οικονπνευματώδηποτά κ.λπ.)
- τη διανομή φυλλαδίων σε αυτοκίνητα και φώτα τροχαίας ?τις διαφημίσεις για συναυλίες και άλλες εκδηλώσεις
- την επικόλληση διαφημίσεων σε τοίχους και σε πασσάλους ηλεκτρισμού, οδικού φωτισμούκ.λπ.
- τη συμπεριφορά κομμάτων και υποψηφίωνκατά τη διάρκεια των εκλογών.
Η οχληρία που προκαλείται από την ανεξέλεγκτηδιανομή διαφημιστικών φυλλαδίων, υπογράμμισε ο κ. Θεοπέμπτου, «είναι μεγάλη,δημιουργεί και μεγάλες ποσότητες αποβλήτων,πολλές φορές σε δημόσιους χώρουςαλλά δημιουργεί πρόβλημα και σε μια μεγάλη μερίδα πολιτών μας και πρέπει οπωσδήποτε να ρυθμιστεί».
Ή θα δημιουργηθεί νομοθεσία, τόνισε, «ή θα απαγορευθεί με νομοθεσία η διανομή φυλλαδίων,όπως συμβαίνει και στις ΗΠΑ». Παράλληλα,«επιβάλλεται να πιεστούν και οι εταιρείες να εφαρμόζουν αυτοέλεγχο με ένα κώδικα ο οποίος να περιλαμβάνει και τρόπο που να σέβεται την επιθυμία του πολίτη να μην του αφήνουν υλικό. Τέτοιο σύστημα αυτοελέγχουεφαρμόζεται για παράδειγμα στη Γερμανία».
JUΝΚ ΜΑΙL ΚΑΙ ΣΤΑ ΣΠΙΤΙΑ ΜΑΣ
Για τους πολίτες που έχουν χάσει την υπομονή τους και δεν αντέχουν καθημερινά να παλεύουν με τα φυλλάδια που ξεφυτρώνουν από παντού, μια πολύ καλή λύση θα ήταν η τοποθέτηση ενός δεύτερου γραμματοκιβωτίου το οποίο θα έχει την ένδειξη «Junkmail”. Παράλληλα υπάρχει και η λύση του ειδικού αυτοκόλλητου με την επιγραφή «μη επιθυμητά διαφημιστικά φυλλλάδια». Αυτή η λύση όμως δεν φαίνεται να είναι και η καλύτερη καθώς στην πλειοψηφία τους οι διανομείς είναι αλλοδαποί και δεν μπορούν να κατανοήσουν την ελληνική ή την αγγλική γλώσσα.
Ποιοι συμφωνούν και ποιοι διαφωνούν
ΜΕ ΤΟ ΕΝΔΕΧΟΜΕΝΟνομοθετικής ρύθμισης του φαινομένου των αμέτρητων διαφημιστικών φυλλαδίων οι διάφορες αρμόδιες Υπηρεσίες, κρατικές ή της τοπικής αυτοδιοίκησης, έχουν διαφορετικές απόψεις. Σύμφωνα με τα στοιχεία του γραφείου του Επιτρόπου Περιβάλλοντος,
- Η Ένωση Δήμων διαφωνεί με την εισήγηση αλλά συμφωνεί με τον καθορισμό σήματος που να τοποθετείται σε γραμματοκιβώτια και να υποδηλοί την επιθυμία του ιδιοκτήτη να παίρνει ή όχι διαφημιστικά φυλλάδια ?Η Ένωση Κοινοτήτων, συμφωνεί με την Ένωση Δήμων ότι δεν χρειάζεται ρύθμιση και το σήμα αρκεί.
- Η Επαρχιακή Διοίκηση Λεμεσού, θεωρεί τα διαφημιστικά Φυλλάδια σοβαρή οχληρία και εισηγείται νομοθετική ρύθμιση
- Η Επαρχιακή Διοίκηση Λάρνακας θεωρεί ότι έχει ωριμάσει πλέον ο χρόνος για νομοθετική ρύθμιση γιατί προκαλείται σοβαρή ρύπανση
- Η Επαρχιακή Διοίκηση Λευκωσίας θεωρεί τη νομοθετική ρύθμιση επιβεβλημένη και κάνει και εισηγήσεις για το θέμα
- Η Επαρχιακή Διοίκηση Πάφου κάνει λεπτομερή αναφορά σε θέματα που θα πρέπει να εξεταστούν στην περίπτωση νομοθετικής ρύθμισης
- Η Επαρχιακή Διοίκηση Αμμοχώστου θεωρεί τη νομοθετική ρύθμιση αναγκαία και κάνει εισηγήσεις
- Το Τμήμα Ταχυδρομικών Υπηρεσιών θεωρεί ότι υπάρχει σοβαρό κενό, θεωρεί ότι υπάρχει πρόβλημα και εισηγείται μεταξύ άλλων, τη νομοθετική ρύθμιση του θέματος.