Φέτος περνούμε ένα καλοκαίρι που θα μείνει στις μνήμες όλων, όχι μόνο για το τι περνούμε λόγω του κορωνοιού αλλά και για τις πολύ ψηλές θερμοκρασίες.Ο μαθητόκοσμος μας, η πιο ευαίσθητη μερίδα του πληθυσμού μας, που έπρεπε να έχει την μεγαλύτερη προσοχή και φροντίδα περνά τη μισή του μέρα σε κτήρια που δεν είναι πλέον κατάλληλα.
Το ότι θα άλλαζε το κλίμα το γνωρίζαμε εδώ και πολλά χρόνια, όπως επίσης και τα επεισόδια σκόνης που γίνονται πλέον όλο και πιο συχνά.
Δυστυχώς όμως η αδιαφορία σε συνδυασμό με τη συνηθισμένη για την Κύπρο, έλλειψη προγραμματισμού, μας οδήγησε σε κτήρια που είναι πλέον τόσο ακατάλληλα που αναβάλαμε μέχρι και την έναρξη της σχολικής χρονιάς.
Όχι μόνο μπορούσαμε, αλλά είχαμε και νομική υποχρέωση να βελτιώνουμε τα δημόσια κτήρια συμπεριλαμβανομένων και των σχολικών, αλλά το αποφύγαμε.
Συχνά ακούγονται φωνές για την ανάγκη κλιματιστικών στα σχολεία. Η σωστή όμως προσέγγιση του προβλήματος είναι ότι πρώτα πρέπει να γίνει ενεργειακή αναβάθμιση του κτηρίου και μετά να υπολογιστεί η ανάγκη και η εγκατάσταση κλιματιστικών.
Είμαστε από τις τελευταίες χώρες στην ΕΕ που εφάρμοσαν ελάχιστες προδιαγραφές θερμομόνωσης και έτσι έχουμε μεγάλο στοκ κτηρίων που χρειάζονται αναβάθμιση.
Μέσα στις υποχρεώσεις μας για μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου ήταν και η αναβάθμιση κτηρίων αλλά η κυβέρνηση ποτέ δεν ασχολήθηκε σοβαρά και ούτε ασχολήθηκε με τα σχολικά. Μια άλλη υποχρέωση του κράτους που είναι τώρα σε ισχύ, είναι η ανέγερση κτηρίων με Σχεδόν Μηδενική Ενεργειακή Κατανάλωση. Η υποχρέωση αυτή μπαίνει σε ισχύ για το κοινό τον πρώτο μήνα του 2021.
Με βάση την Οδηγία 2012/27/ΕΕ για την ενεργειακή απόδοση έπρεπε από το 2014 να αναβαθμίζουμε το 3% των δημόσιων κτηρίων (ο υπολογισμός γίνεται με βάση το εμβαδόν τους).
Αν χονδρικά υπολογίσουμε ότι έχουμε γύρο στα 400 σχολικά κτήρια, τότε αν η κυβέρνηση εφάρμοζε έστω και το ελάχιστο απαιτούμενο από το νόμο, μέχρι σήμερα θα είχαμε αναβαθμίσει τουλάχιστον 70 σχολικά κτήρια.
Ένα άλλο επίκαιρο θέμα είναι η ποιότητα του αέρα στους εσωτερικούς χώρους των μονάδων. Τα επεισόδιά σκόνης είναι συχνά, λέμε σε μαθητές και προσωπικό να μένουν μέσα, αλλά σε ποιους εσωτερικούς χώρους; Τα παλιά σχολεία είχαν μεγάλους εσωτερικούς διαδρόμους, βλέπε Παγκύπριο γυμνάσιο στη Λευκωσία ή το Λανίτειο στη Λεμεσό.
Αλλάξαμε τους σχεδιασμούς πριν χρόνια για μείωση του κόστους κατασκευής, αλλά για λόγους θερμικής άνεσης αλλά και για την ποιότητα του αέρα που αναπνέει η νεολαία μας, θα πρέπει να εξετάσουμε προσεκτικά το σχεδιασμό των σχολικών κτηρίων.
Τα ακραία καιρικά φαινόμενα που ζούμε τώρα και τα επεισόδιά σκόνης θα γίνονται όλο και πιο συχνά. Δεν γίνεται να συνεχίσουμε έτσι.
Μπορούμε να αξιοποιήσουμε μεγάλα ποσά από τα κονδύλια της ΕΕ για την μαζική αναβάθμιση των κτηρίων του δημόσιου τομέα με προτεραιότητα τα σχολικά κτήρια.
Σε εποχή κρίσης, η Γερμανία χρησιμοποίησε τις ενεργειακές αναβαθμίσεις κτηρίων για να δημιουργήσει δουλειές σε ομάδες όπως τεχνικούς, και μικρομεσαίες επιχειρήσεις.
Η επιτυχία ήταν τόσο μεγάλη που προτείνεται πλέον σαν Καλή Πρακτική για τις υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες.
Χαράλαμπος Θεοπέμπτου
Βουλευτής,
Πρόεδρος
Κίνημα Οικολόγων – Συνεργασία Πολιτών
